Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Cerrahi Tıp Bilim, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MURAD MUSAYEV
Danışman: Zeynep Tosun
Özet:
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ CERRAHİ
BİLİMLERDE ÇALIŞAN İLK
VE SON SENE ARAŞTIRMA GÖREVLİLERİNİN TÜKENMİŞLİK SENDROMU AÇISINDAN
KARŞILAŞTIRILMASI
Amaç:
Tükenmişlik; insanlarla yüz yüze çalışılan işlerde sıklıkla görülen, yoğun
çalışma şartlarına bağlı olarak fiziksel ve duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve
kişisel başarıda azalma ile kendini gösteren bir sendromdur. Sağlık
çalışanlarında tükenmişlikle alakalı çok sayıda yapılmış çalışmalar olmasına
rağmen, cerrahi bölüm araştırma görevlilerinde ilk ve son yılı karşılaştıran
bir çalışmaya rastlamadık. Çalışmamızın amacı, Erciyes Üniversitesi Tıp
Fakültesi Cerrahi Bilimler ilk ve son yıl araştırma görevlilerini tükenmişlik
sendromu açısından karşılaştırmaktır.
Gereç
ve Yöntem: Üniversite
etik kurul onayı alındıktan sonra katılımcılara iki bölümden oluşan anket
formları dağıtıldı. Anket formunun birinci bölümünde 22 sorudan oluşan
demografik veriler, ikinci bölümünde ise 5 basamaklı, 22 sorudan oluşan Maslach Tükenmişlik Ölçeği (MTÖ) yer almıştır.
Çalışmaya 121 araştırma görevlisi katılmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılan araştırma görevlilerinin 62’si (%51.2) ilk yıl grubunu, 59’u (%48.8) ise son yıl grubunu oluşturmaktadır. Grupların yaşa göre dağılımında; ilk yıl araştırma görevlilerinde 27.81, son yıl araştırma
görevlilerinde ise 30.88 olmuştur. İlk yıl araştırma görevlilerinin %75.8’i erkek, %24.2’si kadın, son yıl araştırma görevlilerinin ise %69.5’i erkek, %30.5’i kadın cinsiyetindendir. Grupların MTÖ puanlarıyla ilgili verilere baktığımızda; ilk yıl araştırma görevlileri grubunda DT puan
ortalaması 28.66, DY 12.92, KB 29.13 şeklinde, son yıl
araştırma görevlileri grubunda ise DT puan ortalaması 27.86, DY 12.24, KB 29.90
şeklinde olmuştur. DT ve DY puan ortalaması
ilk yıl grubunda son
yıl grubuna göre daha yüksek, KB puan
ortalaması ise daha düşük bulunmuştur.
Sonuçlar:
Daha önceki çalışmalarla
kıyaslandığında, bizim çalışmanın sonucunda
cerrahi bölümlerde
çalışan hem ilk yıl, hem de son yıl araştırma görevlilerinde tükenmişlik düzeyleri yüksek
çıkmıştır. Ancak ilk yıl araştırma
görevlileri grubunda, son yıl grubuna göre tükenmişlik düzeyleri daha fazla
görülmüş olsa da, her
iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Grupların MTÖ puanlarının uyruğa göre karşılaştırılmasında T.C vatandaşı olan ilk
yıl araştırma görevlileri
grubu, sigara
kullanımına göre karşılaştırılmasında sigara içen ilk
yıl araştırma
görevlileri grubunda DY puanları son yıl grubuna
göre
istatistiksel olarak anlamlı şekilde yüksek görülmüştür
(p<0.05). Diğer parametrelerde
her iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı fark görülmemiştir. Yine, ilk yıl araştırma görevlisi erkeklerde,
bekar+birlikte
yaşayan ilk yıl araştırma görevlileri grubunda,
günlük 8 saat ve altında çalışan ilk yıl araştırma görevlileri grubunda,
alkol kullanan son yıl araştırma görevlileri grubunda, ek
hastalığı olmayan ilk yıl araştırma görevlileri
grubunda DT ve DY düzeylerinde artma, KB düzeyinde
azalma olduğu için tükenmişlik düzeyleri artmıştır. Ancak bu tükenmişlik,
istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. İlk yıl araştırma görevlilerinden %9.68’i
yüksek düzeyde (DT ve DY
puanları yüksek, KB puanları düşük), %6.45’i
orta düzeyde (DT, DY, KB
puanlarının her üçü de orta), son yıl araştırma görevlilerinden %18.64’ü
yüksek düzeyde (DT ve DY
puanları yüksek, KB puanları düşük), %3.38’i
orta düzeyde (DT, DY, KB
puanlarının her üçü de orta) tükenmişlik yaşamışlar. Yine, her
iki grup arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır.
Anahtar Kelimeler: Erciyes
Üniversitesi, cerrahi bilimler, araştırma görevlisi, Maslach Tükenmişlik Ölçeği