Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Mimarlık, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: CHYNARA ALIEVA
Danışman: Leyla Kaderli
Özet:
Kaya resimleri ve petroglifler dünyanın birçok bölgesinde farklı coğrafyalarda görülmektedir. Güney Amerika’dan Afrika’ya, Avustralya’dan Avrupa’ya Asya ya kadar dört bir yana dağılmış bulunan kaya resimleri üzerinde yer alan farklı semboller, kültürlerin inançlarının bir göstergesidir. Günümüzde Petroglifler üzerinde farklı perspektiflerden yapılan araştırmalarla üzerindeki sembollerin anlamları, yapan kültürlerin kökeni, resimlerin tarihlendirmesi gibi konular üzerinde durulurken bu anıtların korunmasına yönelik öneri ve çalışmalar da geliştirilmeye başlanılmıştır. Ancak bu anıtların tahribatında uygun olmayan iklim ve doğal koşulların yanında insan eliyle yapılan tahribatlar da oldukça fazladır. Kırgızistan’ın Issık-Göl’ün kuzey kıyısında, Çolpon-Ata şehrinin kuzey-batısında yaklaşık bin adet çeşitli boyutlarda petroglifler bulunmaktadır. Günümüzde bu alanın sadece bir bölümü tel çekilerek Anıtlar Çolpan Ata bulunan bir müze tarafından görevlendirilen bir bekçi ile koruma altına alınmaya çalışılmış ancak burada yer alan kaya resimleri ve balbal taşları olanaksızlıklardan ve farklı nedenlerden dolayı detaylı olarak belgelenmemiştir.
İnsanlık tarihinin önemli bir kültürel mirası olan bu anıtların gelecek kuşaklara aktarılması günümüz insanlarının ortak sorumluluğudur. Petroglifler ve diğer az sayıdaki anıtlar öncelikle belgelenerek değerlendirilmesi yapılmalı, tahrip derecelerine ve türlerine göre müdahale edilmeli, anıtlar özgün özellikleri ile korunarak, çevresi ile birlikte bir açık hava müzesine- arkeoparka dönüştürülmeli yakınındaki müze güncel sunum, tefriş olanakları ile donatılmalıdır. Bu çalışma kapsamında sürdürülebilinir bir proje kapsamında güncel teknolojik olanaklar ile tanıtımı yapılarak dünya kültürel mirasına dâhil edilerek bir korunma sağlanması hedeflenmektedir.