PESTİSİTLERİN ADSORPSİYON YÖNTEMİ İLE GİDERİMİNİN OPTİMİZASYONU


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE YILMAZ

Danışman: Filiz Dadaşer Çelik

Özet:

Bu tez çalışmasının amacı metolaklorun dört farklı aktif karbon kullanılarak gideriminin incelenmesi ve giderim verimini artıracak koşulların belirlenmesidir. Deneysel çalışmalar iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi (HPLC) cihazında metolaklorun ölçümü için doğrudan enjeksiyon ve sıvı-sıvı mikroekstraksiyon (DLLME) yollarıyla yöntemler geliştirilmiştir. Bu aşamada akış hızı, sıcaklık, mobil faz oranları, dalga boyu ve analiz süresi deneysel çalışmalarla optimize edilmiştir. İkinci aşamada modifiye ve modifiye olmayan aktif karbonlar kullanılarak pestisitlerin adsopsiyonla giderimi çalışılmış ve kinetik ve izoterm testleri uygulanmıştır. Deneysel çalışmalarda, Taguchi yöntemi kullanılarak deney tasarımı yapılmıştır, Doğrudan analizde belirlenen en uygun koşullar 20 dk, %80 asetonitril -%20 safsu, 1.20 ml/dk akış hızında, 200 bar basınç ve UV254 230 nm dalga boyunda 50 °C’de 20 µL enjektör çekimi ile gerçekleştirilmiştir. Doğrudan analizde seçilen en uygun koşullar ile DLLME yöntemi ile metolaklor için solvent türü 1,2-dikloroetan, dispersif solvent türü metanol, solvent hacmi 300 µL, dispersif solvent hacmi 1.0 mL bulunmuştur. Kinetik testlerde giderim verimleri dikkate alınarak adsorpsiyon denge fazına ulaşma süresi 72 saat olarak belirlenmiştir ve yalancı ikinci derece kinetik modeli adsorpsiyon prosesine daha iyi uymuştur. Modifiye Freundlich izoterm modeline göre aktif karbonların kapasiteleri içinde en yüksek adsorpsiyon kapasitesi AC Puriss aktif karbon (106.7 mg/g), en düşük adsorpsiyon kapasite ise Norit CA1 adsorbanı (50.3 mg/g) ile elde edilmiştir. Test edilen aktif karbon adsorpsiyonunda metolaklor ile izoterm test sonucunda artan dozlarda aktif karbonlarla %90-99 arasında giderim verimi sağlanmıştır.