Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: OĞUZ SAĞLAM
Danışman: Ercan Yıldız
Özet:
Bu çalışma, Erciyes dağının eteklerinde kurulmuş ve çok uzun yıllardır Anadolu
insanına ev sahipliği yapmakta olan Kayseri iline bağlı Hacılar ilçesinde
gerçekleştirilmiştir. Bölge özellikle yazlık bağ evleriyle meşhur olup, hemen hemen her
evin bahçesinde tohumdan yetişmiş kayısı ağaçları bulunmaktadır. Bu durum bölgenin
kayısı gen kaynakları açısından zengin bir havuza sahip olduğunu göstermektedir.
Çalışma, 2019-2020 yıllarında tohumdan yetişmiş kayısı popülasyonu içerisinde kayda
değer bulunan 41 genotip üzerinde yürütülmüştür. Genotiplerde fenolojik gözlemlerden
tomurcuk patlaması, ilk çiçeklenme, tam çiçeklenme, çiçeklenme sonu ve hasat tarihleri
belirlenmiş ve meyve gelişim süreleri hesaplanmıştır. Tam çiçeklenme periyodu 26
Mart-10 Nisan aralığında gerçekleşirken, çiçeklenme bazı genotiplerde 14-15 Nisan
tarihine kadar sürmüştür. Genotipler olgunlaşmasını 97 gün (H-19 nolu genotip) ile 120
gün (H-28 nolu genotip) arasında tamamlayarak hasat olumuna gelmiştir. En yüksek
meyve ağırlığı 43.96 g ile H-23 nolu genotipte, en düşük meyve ağırlığı ise 8.37 g ile H38 nolu genotipte belirlenmiştir. Genotiplerin SÇKM içerikleri %13.9 (H-21 nolu
genotip) ile %21.0 (H-16 nolu genotip) aralığında değiştiği tespit edilmiştir. Belirlenen
genotiplerin yaklaşık %65’i güzel veya çok güzel görünüme sahip olurken, dış
görünüşlerinin tatmin edici seviyelerde olduğu gözlemlenmiştir. Çalışmada kayısı
genotipleri meyve verim ve kalite özellikleri bakımından “Değiştirilmiş Tartılı
Derecelendirme Sistemi” ile puanlanmış olup, 625 ve üzeri puan alan genotipler ümitvar
olarak bulunmuştur.