Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AHMED MDERATY
Danışman: Metin Parıldı
Özet:
ZEKERİYÂ
TÂMİR’İN ÖYKÜLERİNDE OTORİTE ELEŞTİRİSİ
Ahmed MDERATY
Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Doktora Tezi, Mayıs 2024
Danışman: Prof. Dr. Metin PARILDI
Bu
çalışmada çağdaş Arap edebiyatında otorite eleştirisine önemli bir yer ayıran
Suriyeli öykü yazarı Zekeriya Tâmir'in "Sahîlu'l-Cevâdi'l-Ebyad",
"Rebîʽ fi'r-Ramâd", "er-Ra'd", "Dimaşk el-Harâık",
"en-Numûr fi'l-Yevmi'l-Âşir", "Nidâu Nûh", "Senadhak",
"el-Hisrim", "Teksîru Rukeb" ve "el-Kunfuz" adlı
kitaplarındaki öykülerin analizi yapılmıştır. Bu kitaplarda, siyasi, toplumsal
ve dinî otoritelerin bireyler üzerindeki baskısı ve kısıtlamalarını konu edinen
öyküler tasnif edilmiş ve analizi yapılmıştır. Siyasi otorite eleştirisini konu
alan öykülerde, siyasi güç yapıları ve bunların birey üzerinde uyguladığı
baskılar ve baskıcı rejimler tarafından uygulanan insan hakları ihlalleri
incelenmiştir. Toplumsal otorite eleştirisini konu alan öykülerde, toplumsal
otoritenin boyutları, toplumsal yapının bireyin yaşamı üzerindeki baskısı ve bu
baskının yol açtığı sosyal ve bireysel çatışmalar, toplumsal otoriteye karşı
bireylerin tepkilerinin öykülerde nasıl işlendiği araştırılmıştır. Tâmir’in
dinî otoriteyi konu alan öykülerinde, bu otoritenin bireylerin düşünce ve
davranışlarını nasıl etkilediği, toplumsal ilişkileri ve normları nasıl
şekillendirdiği, bireyin hayatına ne şekilde müdahale ettiği araştırılmış ve bu
öykülerin derinlemesine analizi yapılmıştır. Tâmir'in öykülerinde, genellikle
ironi ağırlıklı sembolik anlatıma başvuran abartılı bir üslup kullanılmıştır.
Bu üslupla, bireyin otorite odakları tarafından nasıl kuşatıldığı çarpıcı bir
şekilde ifade edilmek istenilmiştir. Sonuç olarak, Zekeriya Tâmir'in
öykülerinde, Arap toplumlarında bireyin karşı karşıya kaldığı farklı otorite
türleri ve bu otoritelerin birey üzerindeki baskıcı etkileri eleştirel bir
bakış açısıyla ele alınmıştır.