AKSARAY KENTİ GELENEKSEL KENT MERKEZİNDE YAŞAM KALİTESİ ARAŞTIRMASI


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Büşra Nur OKTAY

Danışman: Neşe Yılmaz Bakır

Özet:

Yaşam kalitesi kavramı yoğun göç alan kentlerin kontrolsüz büyümesi,  kentlileşme sorunları, iklimsel ve doğal kaynaklara erişimde yaşanan  problemler, alt yapının kentin ihtiyacını karşılayamaması, kentlerin kültürel, ekonomik ve bölgesel olarak ayrışması gibi yaşamı farklı boyutlarıyla değerlendirmektedir. Siyasi, politik, kültürel, ekonomik, toplumsal, sosyal süreçleri içeren kentlerin planlanma sürecinde de karşımıza çıkan yaşam kalitesi kent,çevre ve mekân  üzerinde yoğunlaşarak kentsel yaşam kalitesini oluşturmaktadır. Söz konusu kavramla ilgili ulusal ve uluslararası çalışmalara bakıldığında ülkelerin sosyal, kültürel,ekonomik özelliklerinin faklı olmasından dolayı bu kavramın ortak göstergelerlebelirlenmesini zorlaştırmakta ve farklı parametrelerle açıklanmaktadır. Kentsel yaşam kalitesi ile ilgili birçalışma yapılmadığı belirlenen  Aksaray geleneksel kent merkezinde yaşam kalitesi düzeyinin  tespitine yönelik bir çalışma  konusu  belirlenerek araştırma alanının bu bağlamda  değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Kentsel yaşam kalitesi kriterlerinden olan aidiyet, kimlik, okunabilirlik, güvenlik, yürünebilirlik, sürdürülebilirlik, ulaşılabilirlik, işlevsellik kavramları üzerinden biçimlenen çalışmada bu parametrelerin kent merkezini kullanmada nasıl bir rol oynadığı, kullanıcı için neden önemli olduğu, Aksaray kent merkezinde kentsel yaşam kalitesinin nasıl oluşup şekillendiği ve hangi düzeyde olduğu çalışmanın amaçları arasındadır. Bu çalışma Aksaray geleneksel kent merkezinin yaşam kalitesi düzeyinin tespit edilmesinde ve özgün bir araştırmaya sahip olmasının yanında bilimsel çalışmalara yol gösterici olabilmesi yönüyle de ayrı bir öneme sahiptir. Çalışmanın yönteminde çeşitli analizler, bilgisayar uygulamaları, literatür taramasından yararlanımış veanketyapılmıştır. Çalışmada IBM SPSS Statistic 27 programından ve ve frekans  analizi faydalanılmıştır. Tüm bu veriler ışığında çalışma kapsamında çeşitli bulgular elde edilmiş ve belirlenen hipotezlerin doğruluğu test edilmiştir. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda çeşitli öneriler sunulmuştur.