İçten yanmalı bir motorun SI, SI-CAI ve CAI yanmadurumunda performans ve emisyon karakteristiklerinin incelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Melih Yıldız

Danışman: Bilge Albayrak Çeper

Özet:

Bu tez çalışmasında, iki silindirli-4 zamanlı bir motorda, SI ve SI-CAI yanma modlarında motorun performans, emisyon, yanma ve çevrimsel değişim karakteristikleri deneysel olarak incelenmiştir. Bu kapsamda özellikle SI yanmaya alternatif bir yanma teknolojisi olan SI-CAI yanma üzerine odaklanılarak, EGR oranı, ateşleme avansı ve emme havası manifold sıcaklık değerlerindeki değişimin bu yanma moduna etkisi detaylı olarak incelenmiştir. Bu amaçla, SI-CAI yanma için deneysel çalışmalar, farklı emme havası manifold giriş sıcaklıklarında(200, 225 ve 250 ◦C), EGR oranlarında(%17, %25 ve %32) ve ateşleme avanslarında( -20, -30 ve -40 ◦KMA)' da ticari 95 oktan benzi yakıtıyla stokiyometrik karışım koşullarında motor dönme hızı 1500, 1750 ve 2000 rpm' de gerçekleştirilmiştir. SI yanma çalışmaları ise motorun kendi elektronik kontrol ünitesi yardımıyla motor dönme hızı 1500 -2000 rpm aralığında 5 farklı motor dönme hızında ve 4 farklı motor yükünde(%100, 80, 50 ve 40) deneysel çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Böylece, SI-CAI yanmada uygulanan parametrelerin bu yanma moduna etkisinin incelenmesiyle birlikte performans ve emisyon açısında SI yanma moduna göre mukayese edilmiştir. SI-CAI yanma, uygun parametreler ile gerçekleştirildiğinde SI yanma moduna göre indike özgül yakıt tükemi ve emisyon değerlerinde iyileşmelerin sağlanabildiği deneysel çalışmalar sonucunda görülmüştür. Tüm çalışmalardan elde edilen sonuçlar göz önüne alındığında, SI-CAI yanma modunda maksimum %95 ISNO, % 67 ISHC ve % 36 ISCO emisyon değerlerinde iyileşme sağlanabilmiştir. İndike özgül yakıt tüketiminde ise maksimum % 7.32 iyileşme sağlanmasına karşılık ısıl verim değeri % 2.20 değişimle artmıştır. Çevrimsel değişimler açısından ise, SI-CAI yanmada SI yanmaya göre daha büyük imep varyasyon katsayıları elde edilmiştir.