Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NEZİHE KÖKER
Danışman: Mustafa Yavuz Köker
Özet:
778934 KRONİK GRANÜLOMATOZ HASTALIKTA NADPH OKSİDAZ AKTİVİTESİ VE PATOGENEZ İLİŞKİSİNİN YENİ TANISAL YÖNTEMLERLE ARAŞTIRILMASI Nezihe KÖKER Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü İmmünoloji Anabilim Dalı İmmünoloji Programı Doktora Tezi, Ocak 2023 Danışman: Prof. Dr. Mustafa Yavuz KÖKER ÖZET Kronik Granülomatoz Hastalık (KGH) nötrofil NADPH oksidaz enzim fonksiyon bozukluğu sonucu sık enfeksiyonla seyreden nadir bir immün yetmezlik hastalığıdır. Çalışmamızda, KGH tanısal sürecindeki karmaşanın azaltılması ve uygulanacak tanısal testlerin akılcı yaklaşım çizelgesi ile doğru bir zamanlamada yapılabilmesi ve otozomal resesif KGH'da en sık mutasyon görülen NCF1 geninin toplum taraması amaçlandı. Bu amaçla İmmünoloji Anabilim Dalına KGH klinik şüphesi ile gelen 42 hasta (37 aile), 80 aile bireyi ve 40 sağlıklı kontrol DHR 123 testi, anti-NADPH oksidaz antikorları, fragment analizi, MLPA ile delesyon tarama ve NGS hastalık ilişkili mutasyon (varyant) taraması ile araştırıldı. Araştırma laboratuvarımıza gelen ve KGH tanısı konulan hastaların 18 inde (%44) X'e bağlı KGH, 23'ünde (%56) ise otozomal resesif KGH bulundu. X-KGH olan 2 hastada, annede taşıyıcılık oluşmayan, de novo mutasyon bulundu. Otozomal resesif KGH hastalarının 9'unda (%21) genscan yöntemi ile NCF1 ekzon 2 GTdel oluşan hotspot mutasyon bulundu. X-KGH grubunda 18 hastadan 15'inde farklı mutasyonlar bulundu. X-KGH hastalarından birinde -65 CYBB gen promotor noktasında yeni bir mutasyon tanımlandı. Elde edilen sonuçlar KGH tanısında DHR testinin etkin bir uygula olduğunu, ancak MPO defektinin ekarte edilmesi gerektiğini ve genscan analizinin bütün KGH hastalarında rutin uygulanması gerektiğini gösterdi. Elde edilen tanısal veriler işlenerek bir KGH tanısal diyagramı oluşturuldu. Ayrıca 100 kişide NCF1 geninde gen/psödogen analizi yapıldı. Ülkemize ait bir veri oluşturuldu. Sonuç olarak, hem 41 KGH hastalarının tanısal süreci tamamlandı, hem de elde edilen deneyim ile tanıda izlenecek güncel iş akış şeması oluşturuldu. Bu diyagram ile KGH tanısal sürecinin doğru, hızlı bir şekilde tamamlanması ve enfeksiyon hastalarında KGH ayırıcı tanısının kolaylaşmasını sağlanabilir. Anahtar kelime: Nötrofil; Kronik granülomatöz hastalık; NADPH oksidaz.