PERLİT VE POMZA AGREGALI UÇUCU KÜL BAZLI GEOPOLİMER HARCIN MEKANİK ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE KENEVİR LİFİ İLAVESİNİN ETKİSİ VE YAŞAM DÖNGÜSÜ DEĞERLENDİRMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BRIAL ASIF HAYI PAKA

Danışman: Serhan İlkentapar

Özet:

İnşaat sektörü ve yapı malzemeleri, küresel ölçekte ciddi çevresel etkilere sahiptir. Özellikle çimento, dünya genelindeki CO₂ salınımının yaklaşık %8’ini oluşturmaktadır. Avrupa Yeşil Mutabakatı gibi uluslararası politikalar doğrultusunda, yapı sektöründe karbon salımının azaltılması hedeflenmektedir. Bu kapsamda, alternatif bağlayıcı sistemler olarak geopolimerler giderek daha fazla önem kazanmaktadır. Bu tez çalışmasında, genleştirilmiş perlit, pomza ve kenevir kıtığı gibi hafif agregalar kullanılarak uçucu kül bazlı geopolimer harçlar üretilmiş; sodyum hidroksit aktivatör olarak tercih edilmiştir. Ayrıca, bu harçlara farklı oran ve uzunluklarda kenevir lifi ilave edilerek lif katkısının performans üzerindeki etkileri araştırılmıştır. Harçlar 90 °C’de 24, 48 ve 72 saat kürlenmiştir. Kür sonrası işlenebilirlik, birim ağırlık, UPV, eğilme ve basınç dayanımı, yüksek sıcaklık dayanımı (300 °C, 600 °C, 900 °C), iç yapı (FESEM, EDX, Mapping, XRD) ve yaşam döngüsü analizleri yapılmıştır. Yaşam döngüsü değerlendirmesi kapsamında, en yüksek küresel ısınma potansiyeli (GWP) değeri tamamen kırtık agregalı PO-W100 ve MO-W100 harçlarında tespit edilirken, en düşük GWP değeri ise pomza ve kenevir lifi içeren M-3-0.75% karışımında elde edilmiştir. Sonuçlar, lif katkısının mekanik özellikleri iyileştirdiğini, çevresel etkileri ise azalttığını göstermiştir. Bu yönüyle çalışma, yapı malzemeleri alanına çevreci ve yenilikçi katkılar sunmaktadır.