Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ASLI KIRTAN
Danışman: Ali Ünlükara
Özet:
Referans evapotranspirasyon, bitki su
tüketimi hesaplamalarında atmosferin bitki üzerindeki buharlaştırma talebini
göstermektedir. Gelişme dönemine bağlı bitki katsayıları ile referans
evapotranspirasyon çarpılarak bitki su tüketimi hesaplanmaktadır. Son yıllarda
referans evapotranspirasyon hesaplamalarında Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO)
Sulama ve Drenaj Yayınları No.56 tarafından önerilen yöntem standart olarak
kullanılmaktadır. FAO 56 tarafından bir bölgede güneş radyasyonuna ilişkin
verilerin hesaplanmasında yerel Angstrom katsayılarının kullanılması
önerilmektedir. İşte bu çalışmanın ana amacını Karadeniz Bölgesi için yerel
Angstrom katsayılarının belirlenmesi oluşturmaktadır. Bu amaçla Devlet
Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nden Bölgeye ilişkin uzun yıllar iklim
verileri temin edilmiştir. Karabük dışında Karadeniz Bölgesi’nde yer alan
Bartın, Çorum, Zonguldak, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin,
Bolu, Düzce, Kastamonu, Amasya, Tokat ve Gümüşhane illeri Angstrom katsayıları
saptanmıştır. Uzun yıllık iklim verileri ve Angstrom katsayıları kullanılarak
tüm bu illerin aylık ortalama referans evapotranspirasyon verileri
hesaplanmıştır. Elde edilen veri serisine frekans analizi yapılmış ve zamanın
%95, %75, %50, %25, %10 ve %5 ihtimalle görülmesi muhtemel referans evapotraspirasyon
değerleri belirlenmiş ve frekans eşitlikleri verilmiştir. Yıllık ortalama
toplamlar bakımından en düşük ETo değerine 884 mm ile Rize ili ve en yüksek
1507 mm ile Tokat ili sahip olmuştur. Tüm illerde yıllık toplam ETo değerleri, Türkiye’de
Sulanan Bitkilerin Bitki Su Tüketimleri rehber değerlerinden %16.9-48.9
oranında daha yüksek bulunmuştur.