Selefî Düşüncenin Tarihsel Gelişiminde İbn Teymiyye


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel islam Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ahmet Yalçın

Danışman: Muharrem Akoğlu

Özet:

Selefîlik, İslâmî literatüre çok sonraları girmiş bir kavramdır. Selefî hareket, tarihî köklerini izah ve ispat için kendini İslâm dininin selef denilen ilk mensupları olan sahabe, tâbiîn ve tebei tâbiîn nesline izâfe etmiştir. Genel anlamda selef nesli, bir tek usül ve anlayışa sahip değilken İslâm'ın ikinci asrından itibaren hadis ve rey şeklinde iki anlayıştan söz edilir. Hadis alanında temayüz eden bazı kişilerin oluşturduğu gelenekçi Hadis taraftarlığı, Abbasî dönemi Mihne sürecinde gösterdiği dirençle kendini ispat eder ve Ahmed b. Hanbel başta olmak üzere hadis taraftarlığı geniş kesimler nezdinde kabul görür. Haçlı seferleri sonrası, Moğol saldırıları arasında sosyal ve siyasî çalkantılar yaşanan bir dünyada Hanbeli mezhebi mensubu bir zat olan İbn Teymiyye gelerek kendince bir ıslah ve öze dönüş hareketi başlatmıştır. Onun bu gayreti toplumda çeşitli tartışmaları ortaya çıkarmıştır. Böyle karmaşık bir dönemin âlimi olan İbn Teymiyye, verdiği dersler ve telif ettiği eserler ile bir mücadele vermiş ve bedeller ödemiştir. Bu çalışmamız, gelenekçi İslâm düşüncesinin tarihsel gelişimini ve bu süreç içerisinde İbn Teymiyye'nin konumunu tespite matuf bir çalışmadır.