Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Diş Hekimliği Fakültesi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: FATMA ZEHRA TANYERİ
Danışman: Emin Murat Canger
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Akromegali, büyüme hormonunun (BH) hipersekresyonu ve vakaların çoğunda mevcut olan hipofiz adenomu ile iliĢkili, yüz ve ekstremitelerde Ģekil değiĢiklikleri ve sistemik belirtilerle karakterize nadir görülen bir hastalıktır. BH' nin aĢırı salgılanması Ġnsülin benzeri büyüme faktörü 1'in (IGF-1) aĢırı üretimine; dolayısıyla birçok doku ve organda farklı fizyopatolojik değiĢiklikler geliĢmesine neden olur. Bu çalıĢma akromegali hastalarının çeĢitli radyomorfometrik indeksler kullanarak ve fraktal analiz ölçümleriyle kemik yapısının sağlıklı bireylerle karĢılaĢtırılması; IGF-1 seviyeleri ve adenom boyutunun kemik mikromimarisine etkisinin değerlendirilmesi amacıyla yapılmıĢtır. Radyomorfometrik indeksler, panoramik radyograflar için kullanılan kalitatif ve kantitatif ölçümlerdir. Ancak, tüm kemik mikromimarisini incelemek için 3 boyutlu görüntüleme tekniklerini kullanmak daha faydalı olabilir. Yapılan çalıĢmalar, KIBT görüntülerindeki radyomorfometrik indekslerin kemik değiĢikliklerinin değerlendirmesinde kullanılabileceğini öne sürmüĢlerdir. Fraktal analiz (FA) ise bir yapının karmaĢıklığını tanımlayan matematiksel bir tekniktir. Daha yüksek fraktal boyut (FB) daha karmaĢık dokuyu sembolize eder. ÇalıĢmalar, dental radyografilerde hesaplanan FB' nin kemik mineral yoğunluğundaki değiĢiklikleri tespit etmede yararlı olduğunu göstermiĢtir. Erciyes Üniversitesi DiĢ Hekimliği Fakültesi'ne baĢvuran; 33'ü erkek, 21'i kadın olmak üzere 54 akromegali hastası ile sağlıklı kontrol grubu karĢılaĢtırılmıĢ; kortikal kemikte anlamlı değiĢiklikler tespit edilmiĢtir. Adenom boyutu, yaĢ ile negatif vii korelasyon göstermiĢ, IGF-1 seviyeleri ile yalnızca ramus yüksekliği arasında istatiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuĢtur. Yapılan çalıĢmalar akromegali hastalarında kemiğin yeniden Ģekillenmesinin uyarıldığını göstermiĢtir. Sonuçlarımızda mandibular kortikal kemiğin değerlendirildiği parametrelerde anlamlı fark saptanmıĢtır. Elde edilen bulgulara göre akromegalinin mandibular kemik üzerine etkisinin KIBT görüntülerinde kullanılan indekslerin faydalı olabileceği sonucuna varılmıĢtır. Anahtar Kelimeler: Akromegali; Fraktal analiz; Konik ıĢınlı bilgisayarlı tomografi; Radyomorfometrik indeksler