Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: NESİBE ŞENER
Danışman: Cevdet Kırpık
Özet:
ORTAOKUL SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE TARİHSEL KANIT
KULLANIMININ ÖĞRENCİLERİN TUTUMLARINA ETKİSİ VE ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ Nesibe ŞENER
Erciyes Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Eylül 2019
Danışman: Prof. Dr. Cevdet KIRPIK ÖZET Bu çalışmada sosyal bilgiler
öğretmenlerinin Kültür ve Miras ünitesinde tarihsel kanıt kullanımına dair
görüşlerini ve öğrencilerin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumlarına olan
etkisini ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmanın yönteminde hem nicel hem de
nitel yöntemin beraber kullanıldığı karma yöntem kullanılmıştır. Öğrenci
tutumlarını belirlemede nicel yöntem araçlarından ön test son test kontrol
gruplu yarı deneysel desen modeli yapılmıştır. Öğretmen görüşlerini ortaya
çıkarmak üzere nitel araştırma yönteminde kullanılan yarı yapılandırılmış
görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 6. Sınıf sosyal bilgiler
dersine giren 17 öğretmen ile Talas ilçesinde bulunan imam hatip kız
ortaokulunda 6. Sınıfa devam eden 40 öğrenci (20 deney grubu, 20 kontrol grubu)
oluşturmaktadır. Okulda bulunan iki altıncı sınıf şubeleri arasında yapılan
kura ile deney ve kontrol grupları belirlenmiştir. Elde edilen nitel veriler
betimsel analiz yoluyla değerlendirilmiştir. Nicel veriler ise SPSS 22
programında analiz edilmiştir. Çalışmanın nitel boyutu için Kayseri ilinde
görev yapan ortaokul sosyal bilgiler öğretmenleri arasından kolay ulaşılabilir
durum örneklemesi yöntemiyle 17 öğretmene ulaşılmıştır. Çalışmanın nicel
kısmında deney gruplarına 6 hafta boyunca kanıt temelli etkinliklerle ders
işlenirken; kontrol grubuna ise müfredat ve yıllık planlar dâhilinde MEB ders
kitabı ile ders işlenmiştir. Öğretmenlerle yapılan görüşme sonucunda kanıt
kullanımının öğrencilerin öğrenme sürecine katkı sunduğu ortak görüşüne
ulaşılmıştır. Nicel çalışma sonuçlarına göre ise; deney grubu ve kontrol
grubunun sosyal bilgiler dersine yönelik tutum puan ortalamaları arasında
anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Bunun yanı sıra deney grubunun ön
test ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık görülmezken, kontrol
grubunun ön test ve son test puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık
olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Öğretmen Görüşleri,
Tutum, Kanıt, Birinci Elden Kaynak