Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, --, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MEHMET KILIÇ
Danışman: Ali Ünlükara
Özet:
Atmosferin bitki su tüketimine olan etkisi veya
referans evapotranspirasyon (ETo) tahminlerinde FAO-56
Penman-Monteith yöntemi önerilen bir yöntem olarak yaygın şekilde
kullanılmaktadır. Söz konusu yöntemde Angstrom eşitliği ile güneşlenme süresi
verilerinden yer yüzeyine ulaşan kısa dalga boylu solar radyasyon (Rs)
tahmin edilmektedir. Söz konusu radyasyon tahminlerinde bölgesel Angstrom
katsayıları kullanımını önerilmekte ancak bölgesel Angstrom katsayılar yok ise
as= 0.25 ve bs= 0.50 alınarak tahminler yapılmaktadır.
İşte bu çalışmada Güneydoğu Anadolu Bölgesi illerinin bölgesel Angstrom
katsayılarının saptanması hedeflenmiştir. Saptanan katsayılar ile Güneydoğu
Anadolu Bölgesi’nde illere göre aylık ETo değerlerinin tahmini ve
çeşitli ihtimallerde (%5, %10, %25, %50, %75 ve %95) frekans değerleri ise bu
çalışmanın ikinci hedefidir. Gerekli veriler Devlet Meteoroloji İşleri Genel
Müdürlüğü’nden temin edilmiştir. Genel Angstrom katsayılarıyla (as=
0.25 ve bs= 0.50) ETo1, ölçülmüş güneş radyasyonu (Rs)
verileriyle ETo2 ve elde edilen yerel Angstrom katsayılarıyla ETo3
aylık serileri hesaplanmış ve karşılaştırılmıştır. ETo1 serilerine
göre ETo3 serilerinin mutlak hatasının daha düşük olduğu
saptanmıştır. Yıllık ortalama ETo
tüm illerde hesaplanmıştır. Bu illerden Gaziantep’te en düşük 998 mm ile
Mardin’de en yüksek 1577 mm olarak bulunmuştur. Adıyaman,
Batman, Diyarbakır, Şırnak, Kilis, Şanlıurfa ve Siirt illerinde sırasıyla
yıllık toplam ETo değerleri 1114, 1316, 1453, 1189, 1323, 1361 ve
1176 mm bulunmuştur. Bölgesel Angstrom katsayıları kullanılarak referans
evapotranspirasyon tahminlerinin daha hassas yapılabileceği sonucuna
varılmıştır.