Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Ebubekir ATICI
Danışman: Erdal Yılmaz
Özet:
Araştırmada çinko ve
bakır metallerinin farklı konsantrasyonlarının tıbbi sülüklerde salya
antimikrobiyal özellikleri üzerindeki etkileri incelenmiştir. Bu amaçla 300
adet Hirudo verbana türü sülük
kullanıldı. 10 Litre suya 15 adet olacak şekilde stoklanan tıbbi sülükler bakır
ve çinko metallerinin letal dozların altında belirlenen farklı iki doza maruz
bırakılmıştır. Bu dozlar çinko için 96 saat boyunca 3,0 mg/L ile 12 mg/L ve 30
gün boyunca 0,5 mg/L ile 2,0mg/L olarak uygulanmıştır. Bakır için ise 96 saat
boyunca 0,15 mg/L ile 0,6 mg/L ve 30 gün boyunca 0,02 mg/L ile 0,08 mg/L
konsantrasyonda bakır içeren çözeltilere maruz bırakıldı. Bu uygulamalardan
sonra sülüklerden alınan salya örneklerinin antimikrobiyal karakteristiği
antibiyogram çalışmaları ile belirlenmeye çalışılmıştır. Salyaları alınan sülük
dokularında bakır ve çinko için biriken ağır metal miktarları ICP-MS cihazı ile
analiz edilerek belirlenmiştir. Ayrıca salyada lipit peroksidasyon düzeyleri
malondialdehyde (MDA) miktarları analiz edilerek ortaya konuldu. Çalışmada
balık patojenlerinden Lactococcus garviae
ve Yersinia ruckeri’ ye karşı sülük
salyasının herhangi bir antimikrobiyal etki göstermediği belirlenmiştir. Tıbbi
sülüklerin çinko ve bakır metallerine maruz kaldıklarında dokularında depolanan
ağır metal miktarlarının arttığı tespit edilmiştir. Ayrıca çinko ve bakırın
farklı konsantrasyon ve sürelerde maruziyetinde sülük salyasında malondialdehit
değerlerinin de artış gösterdiği bulunmuştur. Elde edilen verilerden Hirudo
verbana türü tıbbi sülüğün çinko ve bakır ağır metalleri için iyi bir
biyo-monitör organizma olduğu ortaya konmuştur.