Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Melih Baran
Danışman: Filiz Sönmez
Özet:
Kültür tarihimizin önemli referans noktalarından biri olan Erken Cumhuriyet
Dönemi’nde kurulan endüstri yerleşkeleri; sahip oldukları çağdaş teknolojileri, üretim
atölyeleri, barınma birimleri ve sosyal mekânları ile dönemin modern ulus inşa etme
hedefini gerçekleştirme görevini üstlenen mimarlık pratiklerinden biri olmuşlardır. Bu
yerleşkeler, yalnızca ekonomik üretimin gerçekleştiği mekânlar olmakla kalmamış aynı
zamanda içinde bulunduğu kentin ve kentlinin modernleşmesi sürecinde de adeta birer
enerji merkezi olmuşlardır.
1939 yılında kurulan Sivas Cer Atölyesi de Erken Cumhuriyet Dönemi endüstri
yerleşkelerinden biri olarak bu tezin araştırma konusunu oluşturmaktadır. Tez
kapsamında, kentin ve kentlinin belleğinde önemli bir yere sahip olan fabrika; sahip
olduğu mekânlarının biçimlenişleri, malzeme kullanımları ve strüktür yapıları itibariyle
incelenmiş, modernleşme bağlamında taşıdığı öz nitelikleri belirlenerek kentin ve
kentlinin modernleşme sürecine olan katkısı boyutunda değerlendirmede bulunulmuştur.
Günümüzde bu yerleşkeler, salt bir ekonomik değer olmakla kalmamış aynı zamanda
taşıdıkları teknolojik, toplumsal ve mimari değerleri ile de önemli birer endüstriyel miras
olarak nitelendirilerek ülkemiz mimarlık literatüründe yer almaya başlamışlardır.
Hazırlanan bu tez ile Sivas Cer Atölyesi’nin sahip olduğu niteliklerden dolayı Erken
Cumhuriyet Dönemi Endüstri Mirası arşivinde yer alması gerekliliği de ortaya konularak
ülkemizin endüstri mirası arşivine katkıda bulunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı, Modernleşme, Endüstri
Mirası, Sivas Cer Atölyesi