Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BAHADIR PEKER
Danışman: Evrim Karaçetin Bell
Özet:
Biyosidal ürün kullanımının ve atıklarının kontrol altında tutulmamasının çevre ve insan sağlığı açısından azımsanmayacak derecede zararlı etkileri bulunmaktadır. Bu etkiler anlık yani akut olabileceği gibi kronik etkiler de olabilmektedir. Akut zehirlenmeler dünyada oldukça yaygın görülmektedir ancak kronik etkilerin de oldukça yüksek vaka sayısına sebep olduğu bilinmektedir. Kronik etkiler arasında kanser, üreme ve endokrin sistemi üzerinde, doğum esnasında, olumsuz etkiler olabildiği gibi, nörolojik hasarlara kadar zararlar verebilmektedir. Ancak buna rağmen biyosidal ürünler çok kolaylıkla alınabilmektedir ve ülkemiz genelinde kullanılan biyosidal ürünlerin kullanım miktarı ve kullanım sonrası oluşan atıkları için kontrol mekanizması ne yazık ki mevcut değildir.
Bu tez çalışmasında iki amaca odaklanılmıştır. Birincisi Kayseri ilindeki biyosidal ürünlerin kullanımı ile ilgili olarak halkın bakış açısını araştırmak ikincisi ise kolay kullanılabilir interaktif bir biyosidal ürün takip sistemi oluşturmaktır.
Bu çalışmada, öncelikli olarak biyosidal ürünlerin kullanımı ve atıklarının mevcut durumları incelenmiştir. Kayseri ili genelinde yaşayan 19 yaş üstü; biyosidal ürün uygulayıcı firmalarda, hastanelerde ve hane halkında biyosidal ürün kullanımı farkındalığının tespiti amacıyla biyosidal ürünler ve uygulamaları hakkında bilgi, tutum ve davranış düzeylerini ölçmek amacıyla bir anket çalışması yapılmıştır.
Bu çalışmanın ikinci amacı ise bir takip sistemi önerip örnek programlaması yapılaraki halk sağlığı alanında kullanılan biyosidal ürünlerin kontrolünü sağlamaktır. Biyosidal Ürün ve Ambalaj Takip Sistemi ile (BVS); haşere mücadele ilaçlarının üretim ve ithal edilen ürünlerin miktarlarının kayıt altına alınması, satışının bireysel ve profesyonel olarak sınıflandırılması ve sınırlandırılması ile atık kontrollerinin yapılabilmesi amacıyla karekod sistemine geçilmesi için programlama çalışmasıdır. Bu çalışma ile bu takip siteminin prototipi geliştirilmiştir.
Doğamız ve insan sağlığı için son derece zararlı olabilecek kimyasal bileşiklerden oluşan biyosidal ürünlerin kullanımının kontrol altına alınması ve atıklarının bertaraf edilmesi sağlanmalıdır. Bu tez çalışması öncelikle halkın algısını ölçmek, sonrasında ise atık takibi için öneri sunmayı hedeflemiştir.