Futbol Hakemlerinde Karar Verme Stilleri ile Kişilik Özellikleri Yaratıcılık ve Problem Çözme Becerisi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET BURAK DEMİR

Danışman: Serdar Sucan

Özet:

Bu araştırma; Futbol hakemlerinin karar verme stilleri, kişilik özellikleri, yaratıcılık ve problem çözme becerisinin çeşitli değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak ve bu beceriler arasında bir ilişkinin olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma grubu Türkiye Futbol Federasyonu’na (TFF) bağlı AKH, AKYH, BKH, BKYH, CKH ve CKYH klasmanındaki toplam 80 futbol hakeminden oluşmuştur. Veri toplama aracı olarak, “Melbourne Karar Verme Ölçeği”, “Gözden Geçirilmiş Eysenck Kişilik Anketi-Kısaltılmış Formu”, “Ne Kadar Yaratıcısınız?” ölçeği, “Problem Çözme Envanteri” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Kolmogorov-Smirnov Testi ile ölçümlerin, normal dağılıma uygun olup olmadığı belirlenmiş, normal dağılımlar için t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Normal olmayan dağılımlar için Kruskal Wallis-H kullanılmıştır. Ölçekler arasındaki ilişkiyi belirlemek için de normal olmayan dağılım için sperman, normal dağılım için Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon analizi yapılmıştır.

Araştırmaya katılan futbol hakemlerinin karar vermede öz saygı düzeylerinin orta düzeyde olduğu, dikkatli karar verme düzeyinin yüksek olduğu, futbol hakemlerinin dışadönük bir kişilik özelliği gösterdiği, üst klasmanlarda bulunan hakemlerin yüksek yaratıcılık becerisine sahip oldukları ve problem çözme becerilerinin orta seviyede olduğu tespit edilmiştir. Futbol hakemlerinin, karar verme, kişilik özellikleri ve problem çözme becerileri arasındaki spearman dağılımına göre bu ölçekler arasında negatif ve pozitif (hangileriyle olduğunu açıkla) bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Karar Verme, Kişilik Özellikleri, Yaratıcılık, Problem Çözme, Futbol Hakemi.