FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİMİN DOĞASINA İLİŞKİN İNANÇ DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Zeynep ZORLU

Danışman: Hasan Kaya

Özet:

Bu çalışmanın amacı fen bilimleri öğretmen adaylarının bilimin doğasına ilişkin inanç düzeylerini belirlemektir. Araştırmada nicel ve nitel araştırma yöntemlerinin birlikte bulunduğu karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın nicel kısmında tarama deseni, nitel kısmında ise araştırma deseni olarak fenomenoloji (olgubilim) kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2019-2020 öğretim yılı bahar döneminde, bir eğitim fakültesinin fen bilgisi öğretmenliğinin üçüncü ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, çalışmanın nicel kısmında Özgelen (2012) tarafından geliştirilen Bilimin Doğası Ölçeği (BDÖ), nitel kısmında ise araştırmacı tarafından hazırlanan Bilimin Doğası Yarı Yapılandırılmış Görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel kısmında BDÖ’den elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Öğretmen adaylarının bilimin doğasına ilişkin inanç düzeyleri arasında üçüncü ve dördüncü sınıf öğretmen adayları arasında üçüncü sınıfta öğrenim gören öğretmen adayları lehine anlamlı bir fark olduğu, fakat cinsiyet değişkeni açısında anlamlı bir fark olmadığı bulunmuştur. Çalışmanın nitel kısmında ise öğretmen adaylarının yarı yapılandırılmış görüşme formun ile görüşleri alınarak içerik analizi yapılmıştır. Analiz sonucunda; öğretmen adaylarının çoğunluğunun “Teori ve kanunların yapısı ve aralarındaki ilişki” boyutunda “acemi” seviyede, diğer bütün boyutlarda (Bilimsel bilginin değişebilir doğası, Bilimsel bilginin sosyokültürel değerlerden etkilenmesi, Bilimsel bilginin değişim ve gelişim sürecinde yaratıcılık ve hayal gücünün etkisi, Bilimsel bilginin değişim ve gelişim sürecinde yaratıcılık ve hayal gücünün etkisi, Bilimsel bilgilerin deneylerden oluştuğu, Bilimsel bilginin gözlem ve çıkarımlara dayalı olması ve Bilimsel bilginin değişim ve gelişimine bilim insanının etkisi) ise “uzman” seviyede oldukları belirlenmiştir.