Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hatice Saray
Danışman: Nurcan Dursun
Özet:
Rho/Rho-kinaz (ROCK), presinaptik ve postsinaptik hipokampal nöronlarda, sinaptik plastisite gelişiminde önemli role sahiptir. Literatürde, ROCK protein seviyelerinin Alzheimer gibi kognitif bozuklukluklarda arttığı bildirilmiştir. Çalışmamızda, sağlıklı sıçan hipokampüslerine, ROCK inhibitörü Fasudil infüze edilerek sinaptik plastisitedeki değişiklikler incelenmiştir. Deneyler, 2 aylık, erkek Wistar Albino sıçanlarda gerçekleştirildi. Kontrol (K) ve Fasudil (F) olmak üzere 2 grup oluşturuldu. Anestezili sıçanlar stereotaksik cihaza sabitlendi. Uyarıcı elektrot perforan yola, kayıt elektrodu dentat girusa yerleştirildi. Fasudil uzun dönemli güçlenme (UDG, n=8), uzun dönemli baskılanma (UDB, n=8), metaplastisite (MP, n=8) deney protokolleri ile eşzamanlı hipokampüse infüze edildi. Populasyon Spike (PS) genlik ve Eksitatör PostSinaptik Potansiyel (EPSP) eğimleri değerlendirilerek istatistiksel analizleri yapıldı. Çalışmamız Erciyes Üniversitesi Etik Kurulu'ndan 18/090 sayılı karar ile onaylanmış olup, Bilimsel Araştırma Proje Birimi'nce (BAP) (TYL-8502) desteklendi. I/O değerlendirilmesinde, PS genliği ve EPSP eğimi iki grupta da artmıştır, bu artış (grup etkisi: p>0.05; etkileşim etkisi: p>0.05) anlamlı değildir. UDG'de Fasudil grubunda, posttetanik dönem PS genliği (t14=3.25 p = 0.006) ve idame dönemi PS genliği (t14=4.82, p<0.001) azalmıştır. Fasudil grubu, EPSP eğimi indüksiyon döneminde (t14=4.82, p<0.001) ve idame döneminde (t14=3.68, p = 0.002) azalmıştır; sonuçta Fasudil UDG'yi bozmuştur. UDB'de indüksiyon döneminde PS genliğinde (t14 =0.62; P= 0.952) kontrole kıyasla istatistiksel anlamda değişiklik oluşturmamış, idame döneminde ise azalmıştır (t14=2.507; p = 0.025). İndüksiyon dönemi (t14 =0,635; P= 0.535) ve idame döneminde EPSP (t14= 3.291; p = 0.005) anlamlı artmıştır; sonuçta Fasudil UDB'yi arttırmıştır. MP'de ise posttetanik dönem PS genliği (p˃ 0.05) ve idame dönemi PS genliği (p˃ 0.05) değişmemiştir. İndüksiyon dönemi (p˃ 0.05) ve idame dönemi EPSP eğiminde (p=0.05) istatistiksel anlamlı artış görülmüştür, sonuçta Fasudil MP'de UDG'nin inhibisyonunu önlemiştir. Çalışmamız dentat girus sinaptik plastisite fonksiyonlarında ROCK yolağının önemini ortaya koymuştur. Literatürde ROCK'un hipokampal plastisite fonksiyonuna etkisini in-vivo araştıran elektrofizyolojik çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle çalışmamız orijinaldir ve ROCK'un Alzheimer hastalığı fizyopatolojisinde önemli olabileceğini düşündürmektedir.