Kayseri Kenti Gelişme Konut Alanlarının Ekolojik Sürdürülebilirlik Açısından Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: EMİNE KURUMEŞE

Danışman: Barış Ergen

Özet:

Sanayi devrimi sonrasında hız kazanan kentleşme süreci, doğal alanların aşırı kullanımıyla birlikte ciddi çevresel tahribatlara yol açmıştır. Bu tahribatın önüne geçmek amacıyla, 1987 yılında Brundtland Raporu ile sürdürülebilir kalkınma kavramı uluslararası gündeme taşınmıştır. Ekonomik, sosyal ve ekolojik boyutları birlikte ele alan bu kavram, kentsel planlama süreçlerine de entegre edilmesi gereken bütüncül bir yaklaşımı ifade etmektedir. Bu tez çalışması, sürdürülebilir kalkınmanın ekolojik boyutuna odaklanarak, Kayseri metropoiten kent merkezini oluşturan Kocasinan, Melikgazi, Talas ve Hacılar ilçelerinde, 1/25.000 ölçekli NİP kapsamında belirlenen gelişme konut alanlarının yerleşime uygunluğunu ekolojik sürdürülebilirlik çerçevesinde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Bu doğrultuda, çalışma alanına ait biyotik ve abiyotik faktörler analiz edilmiş; 7 parametre üzerinden üst üste bindirme yöntemi kullanılarak 4 dereceli yerleşime uygunluk modeli oluşturulmuştur. Model sonuçlarına göre, gelişme konut alanı olarak belirlenen bazı bölgelerin ekolojik açıdan yerleşime uygun olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca baskın olan seyrek ve düşük yoğunluklu yerleşim kararları göz önünde bulundurularak ekolojik sürdürülebilirliği destekleyecek şekilde kompakt büyüme modelinin benimsenmesi gerektiği vurgulanmıştır. Kompakt büyüme modelinin yansıtılmadığı NİP'nda, mevcut yeşil alanların parçalı ve süreksiz olduğu tespit edilmiş; bu durum ekolojik sürdürülebilirliği destekleyecek yeşil sistem önerisi geliştirme gerekliliğini ortaya koymuştur. Bu doğrultuda çalışma sonunda bir yeşil sistem önerisi geliştirilmiştir ve söz konusu mekânsal planlara entegrasyonu önerilmiştir.