ÜRGÜP KEŞLİK MANASTIRI BELGELEME ÇALIŞMALARI VE KORUMA ÖNERİLERİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NAZİFE SOYBAŞ

Danışman: Leyla Kaderli

Özet:

Kapadokya volkanik kayalık dokuları ile eşsiz doğal topografyaya ve bu coğrafya üzerinde M.Ö. 8000’li yıllara kadar uzanan medeniyetlere ev sahipliği yapmış bir bölgedir. Çeşitli toplulukların, devletlerin, dinlerin varlık gösterdiği bölge M.S. 70’ li yıllardan itibaren Hristiyan inananlara da yaşam alanı olmuştur. Uzunca bir süre saklanarak ibadet eden Hristiyan topluluklar, IV. yy.’ dan itibaren haç yolları üzerinde bulunan büyük kiliseler ve manastırlar inşa ederek Kapadokya’yı Hristiyanlığın önemli bir din merkezine dönüştürmüşlerdir. VI.- VII. yy.’ larda gelişen manastırcılık, XII. yy.’ da en etkin dönemini yaşamış, XIII. yy.’ dan itibaren zayıflamış, XV. yy.’ da Kapadokya bölgesindeki varlığını yitirmiştir. Bu süreç içerisinde bölgede çok sayıda manastırlar inşa edilmişlerdir.

Teze konu olan Keşlik Manastırı, Ürgüp İlçesi’nin 15 km, yakınlarında bulunan Cemil Köyü’nün 1,5 km güneyinde, kayalık bir vadi tabanında yer almaktadır. Bu çalışmada bulunduğu coğrafya ile VI. yy.’ dan itibaren etkileşim içerisinde olduğu ön görülen, her geçen gün vandalizm ve zamanın yıpratıcı etkisine maruz kalan, Keşlik Manastırı’nın günümüzdeki durumunun belgelenerek koruma önerisinin hazırlanması amaçlanmıştır.

Bu kapsamda hazırlanan çalışma yedi bölümden oluşturulmuş; konunun nesnel bir şekilde değerlendirilebilmesi için bağlamından uzaklaşmadan, yapının içinde bulunduğu coğrafyanın konumu, Hristiyan dini ve manastır tipolojisinin gelişimi, yapıların tarihsel süreçteki yeri incelenmiştir. Sonuç olarak yapılan bütün analiz, belgeleme, araştırma çalışmalarıyla birlikte hazırlanan proje ile Keşlik Manastırı koruma önerisi geliştirilmiştir