9. Veteriner Gıda Hijyeni Kongresi (Uluslararası Katılımlı), Antalya, Türkiye, 4 - 07 Kasım 2021, ss.34-35
Kampilobakter türleri, insanlarda ve hayvanlarda başta gastroenterit olmak üzere çeşitli hastalıklara neden olan zoonotik, gıda kaynaklı bir patojendir. Bu çalışmada, Kayseri ilindeki farklı market ve satış yerlerinden toplanan sakatatlarda Campylobacter spp. varlığı, izolatların antibiyotiklere duyarlılıkları ve moleküler tiplendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, toplam 150 adet koyun, sığır ve tavuk sakatat örneği materyal olarak kullanılmıştır. Toplanan örneklerden Campylobacter spp. izolasyonu ve identifikasyonu yapılmıştır. Şüpheli izolatlara fenotipik (Gram boyama, oksidaz testi, katalaz testi ve faz-kontrast mikroskobunda hareket testi) ve moleküler testler (multipleks polimeraz zincir reaksiyonu, mPCR) yapılmıştır. İzolatların antibiyotiklere duyarlılıkları, disk difüzyon yöntemi ile, virülens ve antibiyotik dirençlilik genleri ise PCR ile araştırılmıştır. İzolatların klonal yakınlıklarını belirlemek için Enterobacterial Repetitive Intergenic Consensus Polymerase Chain Reaction (ERIC-PCR) kullanılmıştır. Çalışma sonunda toplam 150 adet koyun, sığır ve tavuk sakatat örneğinden 19’u (%12.6) fenotipik testlerle Campylobacter spp. yönünden pozitif olarak tespit edilmiştir. Yapılan mPCR testleri sonunda, izolatların tamamı konfirme edilmiş ve 11 (%57.9)’i C. jejuni, 7 (%36.8)’si C. coli ve 1 (%5.3)’i ise C. fetus olarak identifiye edilmiştir. Disk difuzyon testine göre en yüksek duyarlılık oranları amoksisilin-klavulanik asite %94.7, eritromisine %78.9, gentamisine %68.4, azitromisin ve streptomisine ise %63.2 olarak, izolatların tamamı (%100) ise trimetoprimsulfametoksazole dirençli bulunmuştur. Çalışmada, 19 izolatın 17 (%89.5)’sinde çoklu antibiyotik direncine rastlanmıştır. İncelenen virülans genlerinden virB11, cdtA, cdtC, ceuE, cadF ve flaA izolatların hiçbirinde tespit edilememiş, izolatların 7’sinde iam geni ve 5’inde cdtB bulunmuş ve iki izolatta ise hem iam hem de cdtB geni gösterilmiştir. Antibiyotik dirençlilik genlerinden ERY2075, 14 izolatta pozitif iken, hiçbir izolatta ERY2074, tetO, GZgyrA, cmeB, BlaOXA-61 tespit edilememiştir. ERIC-PCR sonucuna göre izolatlar önemli oranda heterojenite göstermiştir. Çalışma sonucunda insanlar tarafından sıklıkla tüketilen sakatatlarda güncel antibiyotiklere karşı çoklu ilaç direnci gösteren, virülen özelliklere sahip kampilobakterlerin varlığının ortaya konması halk sağlığı açısından önem arz etmektedir. HACCP prensipleri doğrultusunda, ürünün kontamisyon kaynakları düşünülerek, eldesinden sofraya kadar her aşamada hijyenik tedbirlerin titizlikle yerine getirilmesi gerekmektedir.