TÜRCÜ VE CİNSİYETÇİ BAĞLAMDA “TERBİYELİ TAVUK” REKLAMLARI


Gök Ö.

Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, cilt.14, sa.1, ss.433-447, 2019 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 14 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2019
  • Dergi Adı: Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.433-447
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Günümüzde artan bir şekilde maruz bırakıldığımız görsel-işitsel iletişim araçlarında yer alan reklamlar, ürün tanıtmanın yanısıra, toplumun inşa sürecindeki söylemler ağını ve dolayısıyla kültürel yapıyı oluşturmada küçümsenemeyecek kadar önemli bir yere sahiptir. Bu araştırma reklamlarda ürün olarak pazarlanan hayvan bedenlerinin, türcü, cinsiyetçi söylemler dahilinde manüpülatif kurgularla oluşturuldugu iddasını, vegan ve feminist eleştiri bağlamında yapılan çözümlemelerle tartışmaya açar. Bu kapsamda insanbiçimsellik üzerinden hayvanın simgesel olarak temsil edildigi Popeyes markasının Terbiyeli Tavuk reklam filmleri araştırmanın bulgularını oluşturur. Bu rekalamlar türcü ve cinsiyetçi bağlamda göstergebilim üzerinden düzanlam ve yananlam anlamlandırma düzeylerinde çözümlenmiştir. Sonuç olarak insanbiçimsellik üzerinden, insanın toplumsal kurallarını anlatmak için olumsuz davranışların göstereni olarak hayvanın sembole dönüştürüldüğü bu reklamlarda, kültürel olarak hayvanın önemsizleştirildiği görülmüştür. Reklamlarda kullanılan insanbiçimsel hayvan temsili üzerinden, şiddetin mizah unsuru yapılarak sunulması ve karakterin genelde erkek cinsiyetinde tanımlanması, eril şiddeti onaylayan, cinsiyetçi söylemi açık eden bir göstergedir. Hayvanın “et” olarak simgesel anlamıyla tanımlanışı gerçek anlamını gizler niteliktedir. Gerçek anlamıyla hayvan beden parçalarını pazarlayan bu türcü reklamların, et yemeyi doğallaştıran mitlerle olan ilişkisinin sürdürüldüğü kültürün de türcü ve cinsiyetçi yapıların kesişimselliğinden beslendiğini söylemek mümkün.

Anahtar Kelimeler: Türcü, Cinsiyetçi, Reklam, Terbiyeli Tavuk, Veganizm