Bu çalışma, Nevşehir Kızılırmak Havzası mezbahanelerinde kesilen sığırların karaciğer ve iç organlarında tespit edilen parazitlerin yaygınlığını araştırmak amacı ile yapılmıştır. Bu amaçla, 2020 Kasım-2021 Eylül ayları arasında Nevşehir’in Avanos İlçesindeki bulunan mezbahanelerde kesilen toplam 506 adet büyük baş sığırın kesim sonrası karaciğer, akciğer ve karın boşlukları; F. hepatica, F. gigantica, D. dentriticum, C. tenuicollis, Kisthidatik ve Nekrotikodaklar yönünden incelendi. F. hepatica % 60.7, F .gigantica % 28.9, D. dentriticum % 21.3, Kist hidatik % 46.8, C. Tenuicollis % 6.3 ve Nekrotikodakların % 33.2 oranında oldukları tespit edildi. Bu bulgular, ülkemizin farklı bölgelerinde daha önce yapılan benzer çalışmaların çoğundan yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Paraziter hastalıklar önemli üretim kayıplarına neden olur. Bu parazit yükünün sığırlarda gerek direk karaciğer kaybı gerekse verim kaybı ve gelişmesini önemli derecede etkilediği aşikârdır. Özellikle nehir çevrelerindeki sulak alanlarda beslenen ya da buralarda yetişen otlarla beslenen hayvanlarda parazit yoğunluğunun yüksek olabileceği ve buna yönelik tedbirlerin alınması elzemdir. Sadece paraziter yük nedeniyle itlaf edilen karaciğerler her yıl yüzlerce milyon dolarlık kayba neden olmaktadır. Ayrıca, F. hepatica’nın zoonoz bir parazit olduğu ve halk sağlığı açısından önem arz ettiği de unutulmamalıdır. Bütün bu nedenlerle, geniş kapsamlı, programlı ve bilinçli çalışmalar ile özellikle yetiştiriciler ve hayvan bakıcılarının paraziter hastalıklar konusunda bilinçlendirilmesi, hayvancılığın daha hijyenik tesislerde yapılması, hayvancılık yapılan tesislerin Veteriner Hekimlerin gözetiminde olması, mera ıslahının yapılması, son ve ara konakçılar ile mücadelenin doğaya zarar vermeden yapılması gibi mücadele stratejileri önerilerimiz arasındadır.
The prevalence of parasites detected in the liver and internal organs of cattle slaughtered in Kızılırmak basin slaughter houses of Nevşehir was investigated. Forth is purpose, the liver, lung and abdominal cavities of a total of 506 cattle slaughtered in the slaughter houses in the Avanos District of Nevşehir between November 2020 and September 2021 were examined for F. hepatica, F. gigantica, D. dentriticum, C. tenuicollis, hydatidcysts and necrotic foci. F. hepatica rate was 60.7%, F. gigantica rate 28.9%, D. dentriticum rate 21.3%, Cysthydatid rate 46.8%, C. tenuicollis rate 6.3% and Necrotic Fociwas 33.2%. These findings revealed that they were higher than most of the similar studies conducted previously in different regions of our country. Parasitic diseases cause important production losses. It is obvious that this parasite load significantly affects both direct liver loss and productivity loss and development in cattle. It is necessary to prevent parasites because there may be high parasite density, especially in animals that eat in wet lands near rivers or eat grasses that grow there. Livers culled due to parasitic load alone cause losses of hundreds of millions of dollars every year. In addition, it should not be forgotten that F. hepatica is a zoonotic parasite and is important for public health For all these reasons, our suggestions for combat strategies include raising a ware ness of breeders and animal care takers about parasitic diseases through comprehensive, programmed and conscious studies, performing animal husban dry in morehygienic facilities, having animal husbandry facilities under the supervision of veterinarians, improving pastures, and combating final and intermediate hosts withouth arming nature.
