Standartlaştırılmış Yağış Evapotranspirasyon İndisi (SPEI) ile Tokat İlinin Kuraklık Analizi

Yürekli K., ÜNLÜKARA A.

III. Ulusal Toprak ve Su Kaynakları Kongresi, Tokat, Türkiye, 1 - 04 Eylül 2013, ss.511-515

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Tokat
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.511-515
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sıcaklık artışları kuraklık şiddetini belirgin şekilde artırmaktadır. Küresel ısınma nedeniyle geçtiğimiz yüz yılda hava sıcaklıkları artmış ve önümüzdeki 100 yıl içerisinde dünya ortalama sıcaklığının 3-5°C daha artacağı ileri sürülmektedir. Yalnızca yağışı dikkate alan kuraklık indislerinin artan küresel ısınmanın kuraklık üzerine etkilerini yansıtması söz konusu değildir. Standartlaştırılmış Yağış Evapotranspirasyon İndisi (SPEI) hava sıcaklığı, güneş radyasyonu, hava nemi, rüzgar hızı ve yağışı dikkate aldığı için küresel ısınma nedeniyle meydan gelebilecek değişimleri yansıtma potansiyeline sahip olduğu gibi farklı zaman ölçekleri için kuraklık indisi sağlama üstünlüğüne de sahiptir. Bu nedenle bu çalışmada Orta Karadeniz Bölgesi içinde yer alan Tokat ili için SPEI indisi elde edilmiştir. Sonra hava sıcaklığının 100 yıllık dönemde 5 ?C artacağı farz edilerek yeniden SPEI indisi belirlenmiş ve her iki indis arasındaki fark saptanmıştır. Araştırma bulgularına göre SPEI indisinin küresel ısınma nedeniyle kuraklık şiddetinde meydana gelen değişimi yansıttığı görülmüştür.

Severity of the drought will significantly increase with increasing temperature. The earth’s surface weather temperature was increased due to global warming and a 3-5 °C temperature increase are projected in the next 100 years. The drought indices considered only precipitations are not able to reflect the effects of global warming on drought. Standardized Precipitation Evapotranspiration Index (SPEI) have a potential to reflect the global warming effects because the SPEI considers temperature, solar radiation, humidity, wind speed and precipitation. Additionally, SPEI has an advantage of being obtained for multi time scales. For this reason, SPEI indices for Tokat province in Middle Blacksea Region were determined. Then a-5°C possible temperature increase was supposed and SPEI indices for these provinces were again determined and the differences between SPEI indices were obtained. According to the results, it was showed that SPEI is able to reflect the differences in severity of drought because of the global warming.