5.Uluslararası Gevher Nesibe Sağlık Bilimleri Kongresi, Ankara, Türkiye, 24 - 25 Nisan 2020, ss.124-132
Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi uygulamasının bilinen birçok yan etkisi bulunmaktadır.
Klinik çalışmalarda yaygın olarak kullanılan Doxorubicin (DOX), meme, mesane kanseri ve lenfoma da
dahil olmak üzere çeşitli malignitelerin tedavisinde uygulanmaktadır. Selenyum ise temel biyolojik
fonksiyonlara sahip bir oligoelement olup, yaygın olarak incelenen kimyasal önleyici bileşiklerden
biridir. Bu çalışmada DOX’un akciğerde oluşturacağı toksisiteye karşı antioksidan özellikte olan farklı
dozlardaki selenyumun olası koruyucu etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 64 dişi sıçan
her grupta 8 adet olacak şekilde; kontrol, DOX (5 mg/kg), SEL-1 (0.5 mg/kg), SEL-2 (1 mg/kg), SEL-3
(2 mg/kg), DOX+SEL-1 (5 mg /kg+0.5 mg /kg DOX+SEL-2 (5 mg/kg+1 mg/kg) ve DOX+SEL-3 (5
mg/kg+2 mg/kg) gruplarına ayrıldı. Deney sonunda, akciğer dokuları eksize edildi, %10’luk formaldehit
içinde fikse edilerek rutin histolojik doku takibi basamaklarından geçirildi ve parafine gömüldü.
Hazırlanan parafin bloklardan alınan 5µm kalınlığındaki kesitler histopatolojik değerlendirme için
Hematoksilen&Eozin ve Masson Trikrom ile boyanarak ışık mikroskobunda incelendi. Ayrıca, PCNA ve
NF-kB immunoreaktiviteleri immunohistokimyasal yöntemle gösterildi. Işık mikroskobik bulgulara
göre, kontrol grubuna ait akciğer dokularında alveoler hücreler normal histolojik görünüm sergiledi.
DOX grubuna ait kesitlerde ise, kontrol ve sadece selenyum uygulanan gruplara göre patolojik bulgular
mevcuttu. DOX uygulanan gruplara ait akciğer dokusu kesitlerinde inflamasyon, hemoraji ve alveoler
duvarlarda kalınlaşma dikkati çekerken, DOX+SEL-1 ve DOX+SEL-2 gruplarında sadece DOX
uygulanan gruba göre dejeneratif değişikliklerin anlamlı düzeyde azaldığı gözlendi. Ayrıca
immünohistokimyasal olarak değerlendirildiğinde DOX uygulanan grupta PCNA ve NF-kB
immünreaktivitesinde kontrole kıyasla artış görülürken, DOX ve selenyumun birlikte uygulandığı
gruplardan DOX+SEL-1 grubu ise kontrole yakın bulgular sergiledi.
Sonuç olarak, kemoterapotik bir ilaç olan DOX’un akciğer dokusunda belirgin patolojik değişimlere
neden olduğu, anti