Akademik Veri Yönetim Sistemi
Sağlık Bilimlerinde Öncü Araştırmalar , Prof. Dr. Fatih Hatipoğlu, Editör, All Sciences Academy, Konya, ss.25-43, 2025
Bu bölümde, çocuk diş hekimliğinde aile temelli müdahalelerin etkinliğini arttırmak amacıyla davranış değişikliği modellerinin nasıl kullanılabileceği ele alınmaktadır. Erken çocukluk çağı çürükleri (EÇÇ) dünya genelinde çocuk sağlığını tehdit eden yaygın ve önlenebilir bir hastalık olmasına rağmen, etkili müdahale stratejilerinin eksikliği nedeniyle halen önemli bir halk sağlığı sorunu olmayı sürdürmektedir. Özellikle ebeveynlerin bilgi, tutum ve davranışları çocukların ağız sağlığı üzerinde belirleyici bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, çocuk diş hekimliğinde ebeveyn davranışlarını hedefleyen, yapılandırılmış yaklaşımlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kapsamda davranış değişikliği modelleri ile aile temelli müdahalelerin entegrasyonu tartışılmış; Sağlık İnanç Modeli, Planlı Davranış Teorisi ve Aşamalı Değişim Modeli ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. Her bir modelin temel bileşenleri açıklanarak, bu modellerin çocuk diş hekimliği pratiğinde nasıl kullanılabileceğine yönelik öneriler sunulmuştur. Ayrıca Türkiye genelinde ailelerin ağız sağlığı davranışlarını etkileyen kültürel ve sosyoekonomik faktörler değerlendirilmiş; mevcut uygulamaların sınırlılıkları ve geleceğe yönelik geliştirme alanları tartışılmıştır. Bu sayede davranış bilimleriyle klinik diş hekimliği arasında köprü kurarak, çocuk diş hekimliği alanında çalışan sağlık profesyonellerine teorik bilgiyle birlikte uygulamaya dönük bir bakış açısı kazandırılması hedeflenmektedir.