YAŞLILAR İÇİN YALNIZLIK ÖLÇEĞİ”NİN TÜRK KÜLTÜRÜNE UYARLAMASI: Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması


AKGÜL H., Yeşilyaprak B.

Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, sa.1, ss.34-45, 2015 (Hakemli Dergi)

Özet

Yaşam süresinin uzaması ile birlikte tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaşlılara yönelik psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine duyulan gereksinim artmıştır. Bu çalışmada yalnızlık düzeyinin belirlenmesinde kullanılmak üzere geliştirilmiş olan (Gierveld & Kamphuis,1985) ve 1999 yıllında revize edilen (van Tilburg ve de Jong Gierveld,1999) “Yaşlılar İçin Yalnızlık Ölçeğinin (YİYÖ)”Türk kültürüne uyarlanması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında ölçeğin güvenirlik ve geçerlilik analizlerinde hedef evreni temsil edecek örnekleme verilerine ulaşabilmek üzere, Kayseri ili merkez, köy ve kasabalarında yaşayan 65 yaş ve üstü 950 yaşlıya anketörler tarafından yüz yüze görüşme yoluyla ölçek uygulanmıştır. Uygulanan ölçeklerden 809 kişinin verileri istatistiksel analizler için kullanılmıştır. YİYÖ’nin geçerliliğini sınamak amacıyla yapı geçerliliği ve ölçüt bağıntılı geçerlilik çalışmaları yapılmıştır. Ölçme aracının yapı geçerliliği Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi ile test edilmiştir. Faktör analizi sonucunda YİYÖ’nün tüm maddelerinin, öz değeri birden büyük iki faktörde toplandığı, orijinalinde olduğu gibi ölçeğin iki faktörlü bir yapıya sahip olduğu bulunmuştur. Ölçüt bağıntılı geçerlik çalışmaları kapsamında YİYÖ’nin depresyon ile korelasyonu .69 ve yakınlık değişkeniyle korelasyonu ise -.65 dir. Ölçeğin Cronbach alfası ise α= .85’tir. Ölçeğin test-tekrar test sonucu ise r= .93 dür. Bu sonuçlara göre YİYÖ’nün hem alt boyutlar hem de toplam puan açısından kararlı ölçümler yapabildiği ve ölçüm güvenirliğinin yeterli olduğu söylenebilir.

With the prolongation of survival time, as in the whole World, the need for psychological consultancy and guidance services for elderly people has increased. This study aims to adapt the Loneliness Scale for Elderly (LSE), which is developed to determine loneliness level of elderly people, into Turkish culture. With this aim, the scale that the original form was generated by (Gierveld & Kamphuis,1985) and revised in 1999 (van Tilburg and de Jong Gierveld,1999) has been adapted into Turkish, the validity and reliability studies has been carried out as well. To be able to obtain the data of this study, 950 elderly people aged 65 and over were tested on the scale. 809 people’s scale has been used for statistical analysis. In order to test the validity of LSE, construct validity, criterion validity studies were conducted. The construct validity of the measurement instrument was tested by means of Exploratory and Confirmatory Factor Analysis. As a result of factor analysis of all the substances under study LSE, eigenvalues greater than one that collected in the two factors, as in the original it has been found that the scale has a two-factor structure. In scope of criterion-related validity studies, the correlation between depression and LSE is .69 and the correlation with the proximity variable is -.65. The internal consistency Cronbach's alpha coefficient is α=is .85. The test-retest reliability of the scale is r=.93. According to these results, it can be suggested that the LSE can make stable measurement for both subdimensions and total points besides it is sufficient for measurement reliability