OSMANLILAR DÖNEMİ MİMARİ ANITLARIN FONKSİYON DEĞİŞTİRMESİNE İKİ ÖRNEK; “SİVAS BEHRAM PAŞA HAMAMI (KURŞUNLU) SOYUNMALIK MEKÂNI/SİVAS-GEMEREK ÇEPNİ KÖYÜ I NOLU HAMAM”


TOPÇU S. M.

e-Journal of New World Sciences Academy, cilt.8, sa.1, ss.50-61, 2013 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2013
  • Dergi Adı: e-Journal of New World Sciences Academy
  • Sayfa Sayıları: ss.50-61
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Osmanlı Mimari birikimi özellikle taşrada pratik çözümler üreterek var olan ihtiyacın karşılanması noktasında farklı yöntemlere başvurmuştur. Bu maksatla özellikle ekonomik bozulmanın hat safhada kendini hissettirdiği ve artık eskisi gibi güçlü banilerin ortaya çıkmadığı, XIX. yüzyıl ve sonrasında kentlerde ihtiyacı karşılamak için daha ekonomik uygulamalara gidildiği görülmektedir. Bu çalışmada; Sivas’ta bulunan ve yukarıda bahsedilen uygulamaların örnekleri içerisinde yer alan iki anıt tanıtılmıştır. Bu yapılardan Behram Paşa Hamamı’nın soyunmalık mekânı yakınındaki askeri kışlada bulunan askerlerin kullanması için camiye dönüştürülmüştür. Diğer yapı olan Gemerek Çepni Köyü I Nolu Hamam da XX. yüzyıl başlarında fonksiyon değiştirerek medreseye dönüştürülmüştür. Sivas il merkezinde bulunan Behram Paşa Hamamı soyunmalık mekanı günümüzde tekrar asıl işlevine dönüştürülmüş olmasına karşın Gemerek Çepni Köyü I Nolu Hamam atıl kalmıştır. Bu anıtların fonksiyon değiştirme süreçleri Başbakanlık Osmanlı Arşivlerinde bulunan ilgili belgelerle tespit edilmiştir.

The accumulation of Ottoman Architecture applied various methods in relation to fulfil existing needs by creating practical solutions especially in rural areas. For this reason, in the 19th century onwards when the economic disruption was felt extremely and donors like the prepotent ones of the past did not come forward anymore, it is possible to observe that more economical solutions were implemented. In this study, two monuments, examples of this implementation in Sivas, are introduced. The "soyunmalık" section of Behram Paşa Hammam, one of these buildings, was converted into a mosque for the use of the soldiers at the nearby barracks. The hammam I of Çepni village in Gemerek, the other building, was given a different function as a madrasah.