Akademik Veri Yönetim Sistemi
Ases II. International Conference On Social Sciences, Kayseri, Türkiye, 19 - 22 Ağustos 2022, ss.85-94
Teknoloji ve beraberinde bilginin ışık hızında değiştiği 21. yüzyılın gerekleri düşünüldüğünde,
mevcut ekonomik yarışta kalabilmek için öncelikli alanlarda yetişmiş nitelikli iş gücü oluşturmak
büyük önem arz etmektedir. Nitelikli iş gücü oluşturmak için, yeni nesil mühendis, matematikçi ve
bilim insanlarının yetiştirilmesine katkı sağlayarak STEM eğitiminin geleceğe yön vereceğinin altı
çizilmektedir. Ayrıca yüksek teknoloji alanındaki boşluğu doldurmak için 21. yüzyıl becerileri ile
yetiştirilmiş öğrencilerin STEM eğitimi ile olabileceği artık bilinmektedir. Bu açıdan bakıldığında,
STEM alanlarında yetişmiş nitelikli iş gücü günümüz iş dünyası için önemli olup, öğrencilerin bu
alanlarla ilgili mesleklere yönlendirilmesi gerekmektedir. Araştırmanın amacı, katılımcıların STEM
mesleklerine yönelik ilgilerinin belirlenmesidir. Bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden genel
tarama (survey) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, 2020-2021 öğretim yılında Kayseri
ili Melikgazi ilçesinde bulunan bir lisede öğrenim gören 9. sınıf seviyesinde 133 öğrenci
oluşturmaktadır. Araştırma verileri, Kier, Blanchard, Osborne ve Albert tarafından 2013 yılında
geliştirilen ve Koyunlu Unlu ve arkadaşları (2016) tarafından Türkçeye uyarlanan STEM Career
Interest Survey (STEM-CIS) ölçeğini kullanarak toplanmıştır. STEM-CIS ölçeği 5’li Likert tipinde
(1=Kesinlikle katılmıyorum, 5= Kesinlikle katılıyorum) ve 4 faktörlü (fen-teknoloji-mühendislikmatematik)
bir yapıya sahip olup, bu çalışmada ölçeğin her bir faktör altında 10 soru içeren formu
kullanılmıştır. STEM-CIS ölçeği (α=.91) ile ölçeğe ait alt boyutlar için (Fen: α=.85, Matematik:
α=.82, Teknoloji α=.90 ve Mühendislik: α=.93) Cronbach’s alpha güvenirlik katsayısı hesaplanmış
ve yüksek güvenirlik değerlerine ulaşılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 25 paket programı ile analiz
edilmiştir. Katılımcıların STEM mesleklerine yönelik genel eğilimlerini tespit edebilmek için her bir
katılımcı için ölçek ile ilgili STEM toplam puanları hesaplanmıştır. Yapılan analiz sonuçlarına
bakıldığında; toplam puanların 109 ile 200 puan arasında değiştiği görülmüş ve toplam puanların
ortalaması 157.34 olarak hesaplanmıştır. Bu ölçekten alınabilecek en yüksek puanın 5*40=200, en
düşük puanın ise 1*40=40`dür. Alanyazından destekle, ortalama puanlar toplam madde sayısına
bölünmüş ve elde edilen ortalama 2,60 kritik değeri üzerinden incelenmiştir. Buna göre 2,60
değerinin üstünde kalanlar yüksek ilgi olarak kabul edilmiştir. Dolayısıyla, katılımcıların STEM
mesleklerine yönelik genel eğilimlerinin olumlu yönde ve yüksek seviyede olduğu sonucuna
varılmıştır. Çalışma sonuçları dikkate alınarak, öğrencilerin STEM mesleklerine yönelik ilgilerinin
arttırılması için ilgi düzeylerinin erken yaşlarda belirlenerek gerekli önlemlerin alınması, cinsiyet,
akademik başarı, aile gibi faktörler açısından farklı sosyoekonomik ve coğrafi bölgelerde de
çalışmalar yapılarak sonuç karşılaştırması yapılması şeklinde önerilerde bulunulmuştur.