Toplumların, tarihi süreçte ortaya koydukları maddi ve manevi unsurlar kültürel değerleri oluşturur. Kültürün alt dallarından biri ise halk kültürü olarak adlandırılır. Halk kültürünün içerisinde gelenekler, görenekler, inanış, giyim, mutfak gibi kültürel ögeler bulunur. Toplumların kültürel kodlarını oluşturan bu unsurlar, canlılıklarını koruyarak kuşaklar arasında sözlü aktarım yöntemiyle asırlardır varlıklarını devam ettirir. Sözlü aktarımın yanı sıra kültürel unsurlar, toplumların yazılı eserlerinde de kullanılır. Böylece asırlardır sözlü şekilde devam ettirilen kültürel unsurlar günümüzde eserler aracılığıyla yazılı şekilde devam ettirilir. Modern dönem yazarlarından olan Ahmet Ümit’de, yetiştiği kültürel çevreden ve farklı amaçlarla gerçekleştirdiği seyahatlerden gözlemleyerek edindiği birçok folklorik unsura eserlerinde yer vererek sözlü kültürel unsurlarının yazılı şekilde aktarılmasını sağlayan yazarlardan biridir. Yazarın eserlerinde folklorik unsurlara yer verilmesinin yanı sıra Masal Masal İçinde ve Olmayan Ülke isimli eserleri baştan sona kadar anonim halk edebiyatı türlerinden olan masal türünün motiflerini içermesi yönüyle önemlidir. Ninatta’nın Bileziği başlıklı destan metninde Hititler zamanında gerçekleştirilen Kadeş Savaşı konu edilir. Bab-ı Esrar isimli roman ise tekke- tasavvuf edebiyatı unsurlarına daha fazla yer verilmesi yönüyle dikkat çeker. Yazarın eserlerinde folklorik unsurlara bu kadar fazla yer verilmesinin nedeni Ahmet Ümit’in yetiştiği sözlü kültür unsurlarını çok iyi benimsemiş olması ve bu unsurları okuyucularına eserleri aracılığıyla aktarmak istemesidir. Bu makalede Ahmet Ümit’in folklor anlayışı değerlendirildikten sonra yazarın eserlerinde yer alan folklorik unsurlar, Ahmet Edip Uysal ile Umay Günay’ın folkloru oluşturan unsurlar tablosuna göre incelenecektir.
The material and spiritual elements that societies put forward in the historical process constitute cultural values. One of the sub-brances of culture is called folk culture. Folk culture includes cultural elements such as traditions, customs, beliefs, clothing and cuisine. These elements, which constitute the cultural codes of societies, maintain their existence for centuries by preserving their vitality with the method of oral transmission between generations. In addition to oral transmission, cultural elements are also used in the written Works of societies. Thus, cultural elements that have been continued verbally for centuries are continued in written form today though works Ahmet Ümit, who is one of the modern period writers, is one of the writers who provides the transfer of oral cultural elements in written form by including many folkloric elements that he acquired by observing the cultual environment he grew up in and traveling for different purposes. In addition to including folkloric elements in the author’s works, his works titled Fairy Tales and Unknown Land are important in that they contain the motifs of the folk tale genre, which is one of the anonymous folk literatüre genres from beinning to end. In the epic text titled Ninatta’s Bracelet, the Battle of Kadesh, which was fought during the Hittites, is the subject. The novel Bab-ı Esrar, on the other hand, draws attention in terms of giving more place to the elements of sufi literatüre in tekke. The reason why folkloric elements are included so much in the author’s works is that Ahmet Ümit has adopted the oral culture elements he grew up with very well and wants to convey these elements to his readers though his works. In this article, after evaluating Ahmet Ümit’s understanding of folklore the folkloric elements in the author’s works will be examined according to the table of elements that make up the folklore of Ahmet Edip Uysal and Umay Günay.
