Vergi Denetim Sürecinde Büyük Veri Analitiği


İlgün M. F.

Siyaset Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi - SEYAD, cilt.8, sa.1, ss.1-23, 2020 (Hakemli Dergi)

Özet

Büyük veri analitiği geleneksel veri tabanı teknolojilerinin sınırını aşan, birçok kaynaktan sağlanan farklı formatlardaki verilerin bir araya getirilmesi, standartlaştırılması ve işlenmesi
yoluyla bilgi üretme sürecini ifade etmektedir. Söz konusu teknolojinin ekonomide uygulama
alanının genişlemesi vergi idareleri açısından yeni fırsat ve tehditler ortaya çıkarmaktadır. Büyük
veri ve bağlantılı teknolojiler vergi idaresine gerçek zamanlı denetim, mükellef beyanına
bağımlılığın azalması, risk analizine dayalı mükellef seçimi, illegal faaliyetler öncesi önleyici
prosedürler, iktisadi kararlarla ilgili eğilim, trend ve kalıpların belirlenmesi başta olmak üzere
yeni imkan ve araçlar sunmaktadır. Bu çalışmanın amacı büyük veri analitiğinin vergi denetim
sürecinde ortaya çıkaracağı yapısal dönüşümü, olası faydalar, dezavantajlar ve zorluklar
çerçevesinde değerlendirmektir. Yeni teknolojilere uyum sağlanabilmesi için vergi idarelerinin
fiziki ve beşeri altyapısının yeniden yapılandırılması; vergi denetim sürecinde etkinliğin
artırılması, vergi kaybının önlenmesi, dönüşümün iktisadi hayattaki etkilerinin yönetilmesi ve
yönlendirilmesi açısından bir tercihten ziyade bir zorunluluktur.

Big data analytics refers to the process of generating information by combining, standardizing
and processing data in different formats from multiple sources that exceed the limit of traditional
database technologies. The expansion of the application area of this technology in the economy
creates new opportunities and threats for tax administrations. Big data and related technologies
offer new opportunities and tools to the tax administration, including real-time auditing, reduction
of dependence to taxpayer declaration, taxpayer selection based on risk analysis, preventive
procedures before illegal activities, determination of trends and patterns related to economic
decisions. The aim of this study is to evaluate the structural transformation of big data analytics
during tax audit within the framework of possible benefits, disadvantages and difficulties.
Restructuring the physical and human infrastructure of the tax administrations in order to adapt
to new technologies is an obligation rather than an option in terms of increasing the efficiency in
the tax audit process, preventing tax loss, managing and directing the economic effects of the
transformation.