ÖZET
Amaç: Haller hücresinin (HH) görülme sıklığı ve bunun maksiller sinüzit oluşumu ve osteomeatal kompleksteki tıkanıklıklarla arasındaki ilişkinin konik ışınlı bigisayarlı tomografi (KIBT) ile değerlendirilmesi. Gereç ve Yöntemler: Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi Anabilim Dalı'nda Ocak 2013- Mayıs 2019 tarihleri arasında paranazal sinüs değerlendirilmesi amacıyla KIBT alınmış 762 hastanın görüntüsü retrospektif olarak incelendi. 184 hastanın (368 maksiller sinüs) KIBT görüntüsü çalışmaya dahil edildi. HH varlığı, osteomeatal kompleksin tıkanıklığı ve maksiller sinüsün mukozal kalınlaşmaları multiplanar reformat (MPR) görüntüler üzerinden aksiyal ve koronal planda değerlendirildi. Tüm KIBT görüntüleri, iki oral radyolog tarafından ayrı ayrı incelendi. Gözlemci içi ve gözlemciler arası uyum için on beş gün sonra görüntüler tekrar değerlendirildi. Bulgular: HH görülme sıklığı %25 bulundu. Cinsiyetlere göre dağılımı kadınlarda %34,8 erkeklerde %65,2 olarak belirlendi. Yaş gruplarına göre dağılımında anlamlı bir farklılık bulunmadı. HH varlığı ile maksiller sinüzit arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir ilişki vardı. Ancak yönlere göre dağılım açısından ele alındığında; HH varyasyonu ile aynı taraf maksiller sinüzit ve maksiller sinüs ostiumu tıkanıklığı arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Sonuç: Çalışmamızda, HH ve maksiller sinüzit ile ostium tıkanıkları arasında zayıf bir ilişki bulunmuştur. Ancak bu varyasyonun KIBT görüntülerinde tespit edilmesi, hem cerrahi prosedürlerde orbita tabanının incelmesi gibi komplikasyonların önüne geçebilmek için hem de sinüs kaynaklı orofasiyal ağrıların ayırıcı tanısında büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler: Anatomik varyasyon; maksiller sinüzit; konik ışınlı bilgisayarlı tomografi

ABSTRACT
Objective: The aim of this study was to evaluate the prevalence of Haller cell (HC) and its relationship with maxillary sinusitis formation and obstruction in osteomeatal complex using cone beam computed tomography (CBCT). Material and Methods: The CBCT images of 762 patients who were taken in the Department of Oral and Maxillofacial Radiology between January 2013 and May 2019 were retrospectively analysed. The CBCT images of 184 patients (368 maxillary sinuses) were included in the study. The presence of HCs, obstruction of the osteomeatal complex, and mucosal thickening of the maxillary sinus were evaluated on the axial and coronal plane through multiplanar reformat (MPR) images. All CBCT images were examined by two oral radiologists separately. The images were re-evaluated 15 days later for intra-observer and inter-observer reliability. Results: The incidence of HCs was found as 25%. According to genders, HH was recognized in 34.8% of females and 65.2% of males. No significant difference was found among age groups. There was a statistically significant relationship between the presence of HCs and maxillary sinusitis. However, in terms of the correlation of HC with ipsilateral maxillary sinusitis; the relationships between HC and maxillary sinusitis on the same side, and maxillary sinus ostia obstruction and HC variation were not statistically significant. Conclusion: The results of our study show that the relationship between HC and maxillary sinusitis may be weak. However, detection of this variation in CBCT images is of great importance both in preventing complications such as orbital damage during surgical procedures and in the differential diagnosis of orofacial pain caused by sinuses.

Keywords: Anatomic variation; maxillary sinusitis; cone-beam computed tomography