Akademik Veri Yönetim Sistemi
Turkiye Klinikleri J Health Sci, cilt.8, sa.1, ss.176-182, 2023 (Hakemli Dergi)
Tüm dünyada beklenen yaşam süresinin uzaması ile birlikte yaşlı sayısındaki artış dikkat çekici bir hâle gelmiştir. Yaşlanmayla beraber kronik hastalıklar, kullanılan ilaçların yan etkileri, hastalıklarla baş edememe ve hastalıkların sonucunda ortaya çıkan semptomlar gibi pek çok olumsuz durum ortaya çıkmaktadır. Yaşlılar, ortaya çıkan bu olumsuz durumları azaltmak için pek çok yöntem denemektedirler. Bu yöntemlerden biri de geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GTT) uygulamalarıdır. Yaşlılarda özellikle bağışıklık sistemini kuvvetlendirme, ilaçların yan etkilerini azaltma, ağrı yönetimi, kronik hastalıklarda semptom yönetimini sağlama ve yaşam kalitesini artırma gibi istekler, modern tedavi yöntemlerinden beklentinin karşılanmaması, ruhsal ve fiziksel olarak daha iyi hissetme gibi pek çok sebep GTT uygulamalarına olan ilgiyi de artırmıştır. Ancak yaşlıların var olan kronik hastalıkları, kullandıkları çoklu ilaçlar nedeni ile özellikle bu yöntemleri kullanmaları ayrıca risk oluşturmaktadır. Literatürde görüldüğü üzere özellikle yaşlıların GTT yöntemlerinden bitkisel ürünleri tercih etmeleri, bilgi kaynağı olarak arkadaş ve çevrelerinden yararlanmaları durumu daha da riskli hâle getirmektedir. Bu doğrultuda yaşlıları mevcut risklerden korumak için bakımları esnasında GTT uygulamaları konusunda onlardan bilgi alınması, doğru yöntem ve uygulama almaları için güvenli merkezlere yönlendirilmeleri oldukça önemlidir. Bu derleme ile yaşlı bireylerin GTT uygulamalarını kullanma durumları, kullanma nedenleri, bilgi kaynakları ve yaşlı bireylerde GTT uygulamalarının etkileri hakkında bir çerçeve oluşturulması amaçlanmıştır.