Akademik Veri Yönetim Sistemi
2. Uluslararası İpekyolu Akademik Araştırmalar Sempozyumu, Nevşehir, Türkiye, 20 - 22 Eylül 2018, ss.739-746
Bugün Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin nüfusunu teşkil eden Kıbrıs’taki Türk varlığı,
iki ana unsurdan meydana gelmektedir. Bunlar 1974 Mutlu Barış Harekâtı öncesi adada var olan Türkler ve bu harekât sonrasında adaya getirilip iskân ettirilen veya kendiliğinden gelip yerleşen Türkiyeli göçmenlerdir. Resmî tarih, harekât öncesinde adada yaşayan Kıbrıs’ın yerli Türk ahalisinin 1571 yılında adanın Osmanlı devleti tarafından fethinden sonra Anadolu’dan adaya getirilip yerleştirilen Türklerin ahfadı olduğunu kaydeder. Bu bilginin büyük oranda doğru olduğuna şüphe yoktur. Gerçekten de fetih sonrasında sürgün usulüne göre adaya on binlerce Türk getirilip yerleştirildiğini Osmanlı arşivleri kaydeder. Ancak fetih öncesinde de adada Türk varlığının bulunduğuna dair ciddi kayıtlar mevcuttur. Bu kayıtlara göre ada Osmanlılar tarafından fethedilmeden evvel adada beş grup Türk bulanmakta idi. Bu Türk grupları; Haçlı krallıkları döneminde adada yaşayan sıradan Türkler, Lüzinyan döneminin başından beri adada mevcut olan Türk ticaret kolonisi, Karamanlı askerler, Türk esirler ve Türkopoller olarak sıralanabilir. Bu Türk gruplarının günümüz Kıbrıs Türk nüfusunun oluşumuna katkısı resmî tarih doğrultusunda yapılan çalışmalarda ihmal edile gelmiştir. Türk ticaret kolonisi ve Karamanlı askerlerin fetih sırasında ortadan kalktığı düşünülebilir. Ancak diğer üç grubun adanın siyasi ve sosyal tarihine doğrudan etki ettiğini gösteren ciddi tarihî kayıtlar mevcuttur. Bu bildirinin amacı, Kıbrıs’ın Osmanlı devleti tarafından fethi öncesinde adada mevcut olan Türk varlığını sarih bir şekilde ortaya koyup adanın siyasi ve sosyal tarihine ne gibi etkiler yaptıklarını irdelemek olacaktır.
The population of the Turkish Republic of Northern Cyprus is composed of two main
elements. These are the Turkish population, which was present on the island prior to the Turkish military operation of 1974 and the Turkish settlers which arrived and settled to the island after the operation. Official history records that the native Turks of the island were the descendants of the Turkish settlers, who were brought from Anatolia and settled to the island after the Ottoman conquest of the island in 1571. This information is correct to a great extent. Indeed it is recorded in the ottoman archives that tens of thousands of Turkish settlers were brought and settled to the island according to the banishment method. However there are significant records that a Turkish existence was present on the island before the conquest. According to these record there were five different groups of Turks on the island prior to the conquest. These were the ordinary Turkish population living on the island during the crusading kingdoms, the Turkish trade colony present on the island onwards the beginning of the Lusignan period, Caramanian soldiers, Turkish prisoners and the Turcopoles. The impact of these groups on the formation of the contemporary Turkish Cypriot population has been neglected by works carried out in lines with official history. Could be imagined that Turkish trade colony and the Caramanian soldiers had been destroyed during the conquest. However there are significant records that the remaining three groups had directly influenced the political and social history of the island. The aim of this work is to clearly display the Turkish presence on the island prior to the Ottoman conquest and tackle the impact of this presence to the political and social history of the island.