AKADEMİK BENLİK KAVRAMI ÖLÇEĞİ UYGULAMASI İÇİN UZMAN SİSTEM TASARIMI


Aruk İ., Ökdem S., Öztürk C.

III. ULUSLARARASI MESLEKİ VE TEKNİK BİLİMLER KONGRESİ, Gaziantep, Türkiye, 21 - 22 Haziran 2018, ss.361-366

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Gaziantep
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.361-366
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Yapay zeka günümüz teknolojisinde oldukça önemli bir bilim dalıdır. İnsanlar gibi

karar verebilen makineler ve programlar üretebilme düşüncesi insanoğlunun çok eskiye

dayanan bir amacıdır. Yapay zeka bir problemin çözümü için düşünme, anlama, kavrama,

yorumlama, öğrenme yapılarının programlama ile taklit edilmesidir.

Uzman Sistemler, yapay zekanın alt dallardan biridir ve özel bir alanda ele alınan

problemi konu ile ilgili uzmanların çözdüğü şekilde çözebilen bilgisayar programlarıdır.

Uzman sistemler, insan zekasının bilgiyi işleme sürecinin sistem tarafından otomatik olarak

gerçekleştirilebilmesi amacıyla sürdürülen çalışmaları kapsamaktadır. Bu sistemler ilgilendiği

alandaki bir problemin çözümünde uzmanların bilgilerini taklit etmeye çalışan ve uzman

bilgisine dayanan rehber bilgisayar programları olarak kabul edilir. Uzman sistemler

sayesinde belirli bir konu hakkında uzman olmayan kişiler, sisteme girdikleri verilerin

sonucunda gerçek bir uzman tarafından değerlendirilmiş gibi sonuçlar alabilirler. Uzman

sistemler sayesinde hem zamandan hem de maliyetten tasarruf sağlanmış olur.

Yapılan bu çalışmada ortaokul 8. sınıf ve lise 9. sınıfta eğitim gören öğrencilerin yetenek ve

ilgilerinin olduğu alanları belirlemede kullanılan Akademik Benlik Kavramı Ölçeği (ABKÖ)

için uzman bir sistem geliştirilmiştir. Bir konuda doğru karar verebilmek için kişinin öncelikle

ne istediğini ve ne gibi kaynaklara (yeteneklere, mali olanaklara ve çevre desteğine) sahip

olduğunu iyi bilmesi gereklidir. Bir öğrenci hangi konulardan hoşlandığına yani ilgilerine ve

hangi konuları kolay ve çabuk öğrenebildiğine yani yeteneklerine ilişkin doğru, gerçekçi ve

zengin bir benlik kavramına sahip olmadıkça, ders, okul, alan ve meslek seçerken isabetli

karar verme ihtimali azalır. Akademik Benlik Kavramı Ölçeği ile bir öğrencinin dört yetenek

ve on iki ilgi alanına ilişkin benlik kavramları ölçülmektedir. ABKÖ’nün uygulanması

sonunda elde edilen ham puanlar uzman sisteme girilmekte; uzman sistem girilen ham

puanların karşılığı olan yüzdeleri hesaplamakta, grafik oluşturmakta ve öğrencinin hangi

alanda başarılı olabileceğini değerlendirmekte ve öneriler sunmaktadır.