6. ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK VE TEKNOLOJİ YÖNETİMİ KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 20 - 21 Kasım 2021, ss.681
Nanopartiküller boyut aralığı
1-100 nm arasında olan fiziksel, kimyasal ve yeşil olarak sentezlenebilen
parçacıklardır. Fiziksel ve kimyasal sentezleme işlemleri pahalı, karmaşık,
toksisite etkisi oluşturduğundan dolayı son yıllarda yeşil yaklaşımlara öncelik
verilmeye başlanmıştır. Yeşil sentez ucuz, kolay ve yaklaşımı çevre dostu bir
sentez yöntemidir. Yeşil sentez mikroorganizma ya da bitkilerle
gerçekleşmektedir. Bu çalışmada bir atık ürünü olan siyah çay posası azaltıcı
ajan olarak tercih edilmiştir. Siyah
çayda nanoparçacık üretiminde demir indirgemede aktif rol oynayan polifenoller,
amino asitler, flavonoidler bulunmaktadır.
Nanopartikül karakterizasyon
analizleri için pH ölçümü, renk değişiminin gözlemlenmesi, Uv-Vis
spektrofotometre, DLS ve zeta potansiyel analizlerine bakılmıştır. Herhangi bir
müdahale yapılmadığında atık siyah çay posası ektraktının pH değeri 5 olarak
ölçülmüştür ve demir çözeltisi ile 1:1 oranda karıştırılmıştır. Karışımın rengi
siyah olarak gözlemlenmiştir. Sentezlenen nanopartikülün dağılımının heterojen
ve FESEM görüntüsünde şeklinin ise küp olduğu gözlemlenmiştir. Nanopartikülün absorpsiyon
pikleri 205 nm ve 270 nm, DLS değeri 164 nm ve 396 nm ve kolloid stabilitesi
-11.7 mV olarak ölçülmüştür. Sonrasında ekstraktın pH değeri 2-8-11’e
ayarlanarak nanopartikül sentezi denenmiş ve aynı analizler tekrar yapılmıştır.
Ektrakt pH değerinin 2 olduğu durumlarda kolloid stabilitesinin düşük, renginin
saydam, DLS değerinin ölçülmediği PDI değerinin 1’e yakın olduğu bazik
durumlarda ise kolloid stabilitesinin (orta kararlı hal) çok fazla değişmediği,
renginin siyah ile kahveye dönük rengi, DLS değerinin homojen dağıldığı gözlemlenmiştir.
Bunun sonucunda ekstrakt pH’ sının kolloid stabiliteye, partikül dağılımına ve
renk değişimine etkisi olduğu saptanmıştır.