Akademik Veri Yönetim Sistemi
5th International Congress on Agriculture, Environment and Health, Aydın, Türkiye, 17 - 19 Şubat 2022, ss.212
Balık üretiminde, balık çiftlikleri ülkemizde yaygın olarak kullanılan bir üretim yöntemidir.
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığında yayınlanan Su ürünleri sektör politika belgesine göre 2018
yılında 308 092 ton/yıl balık üretimi gerçekleştirilmiş ilerleyen yıllara göre yapılan
projeksiyonda 2023 yılında 529 226 ton/yıl üretim beklenmektedir. Bu çalışmalarda iç sularda
ve denizlerde kurulmuş balık çiftliklerinin yemleme ve ilaç kullanımı durumunda sularda
oluşturacağı muhtemel riskler hakkında inceleme yapılmış ve bu risklere karşı alınacak
tedbirler ortaya konulmuştur. Yemleme işlemleri sonucu sucul ortamlarda oluşacak azot ve
fosfor girdileri hesaplanmış ayrıca, muhtemel ilaçlama durumlarında oluşabilecek riskler
hakkında çalışmalar yapılmıştır. Balık çiftliklerinde en çok kullanılan ilaçlar sırası ile
florfenikol, sülfadiazini trimetoprim, oksistekraksilin, enrofloksasin, amoksisilin ve oksolinik
asit etken maddelerini içren ilaçlardır. Bu ilaçlar çevresel risk değerlendirmelerinde oldukça
riskli olarak nitelendirilmektedir. Bu etken maddelerin fizikokimyasal özellikleri (Log Kow,
BCF, Çözünürlük, Uçuculuk gibi), toksisiteleri (LC 50, EC 50), moleküler yapıları hakkında,
literatür çalışması yapılmış ayrıca (QSar tabanlı) EPİ WEB programı kullanılarak bilgi
edinilmiştir. Bu sayede oluşturacakları muhtemel çevresel riskler değerlendirilmiştir. Örnek
vaka çalışması kayseri ilinde bulunun yamula barajına kurulması muhtemel bir çiftlik için
yapılmıştır. Balık çiftliği için farklı senaryolar da göz önünde bulundurularak inceleme
yapılmıştır. Çalışmalar sonucunda özellikle ilaç etken maddelerinin gereksiz ve fazla
kullanımının çevre açısından olumsuz etkiler oluşturacağı. Yemleme işlemlerinin çok dikkatli
yapılması gerekliliği orta çıkmıştır.