Akademik Veri Yönetim Sistemi
Mimarlık ve Yaşam, cilt.7, sa.2, ss.719-750, 2022 (Hakemli Dergi)
Öz
Güncel mimarlık ortamı, çevresinde gerçekleşen kültürel, sosyal, ekonomik birçok
olgudan etkilenmektedir. Bu kavramlar arasındaki etkileşim, yapım eyleminin
gerçekleşmesinde de rol oynamaktadır. Binanın inşa edilmesinde tasarımcı-kullanıcı
beğenisi, ihtiyaç programı, işlev beklentilerinin karşılanmasının yanı sıra maliyet kavramı
da önem arz etmektedir. Bina maliyeti mimarlık eyleminin ilk tasarımdan kullanım hatta
yıkım aşamasına kadar uzun bir süreci kapsamaktadır. Tüm bu süreçte, en az maliyet
ile en çok faydanın sağlanması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda ön tasarım aşamasında
maliyetin işveren, yüklenici, kullanıcı için en uygun şekilde hazırlanması gerekmektedir.
Bina maliyetinin belirlenmesinde ön plana çıkan girdi olan malzeme, maliyetin
değişkenliğinde etkin rol oynamaktadır. Yapı malzemesinin türü, özelliği, boyutları
bakımından maliyet farklılık göstermektedir. Malzemede yapılacak değişimlerin aynı
yapının maliyetine etkisinin ortaya konulması adına çalışmada; Türkiye ve dünyada
tanınırlığa sahip iki mimarın yapıları üzerinden bir inceleme gerçekleştirilmiştir. Çalışma,
ele alınan tanımlanan yapıların mevcut malzemesi ve öneri olarak belirlenen
malzemelerin maliyet kıyaslamasının yapılması ile gerçekleştirilmiştir. Farklı ülkelerde
bulunan yapıların maliyetini belirlerken birim maliyet analizi yapılmıştır. Böylece tüm
yapılar için ortak maliyete yönelik dil oluşturulabilmiştir. Malzemedeki değişim üç boyutlu
görseller ile bilgisayar ortamında hazırlanarak malzeme değişiminin maliyete etkisi
incelenmiştir. Çalışmanın gelecek çalışmalar için özellikle uygun malzemenin seçimi için
yol gösterici olması ve tasarımdaki malzeme farklılığının maliyet değişimine etkisinin
ortaya konulması hedeflenmektedir.