Akademik Veri Yönetim Sistemi
2ND INTERNATIONAL CAPPADOCIA SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Nevşehir, Türkiye, 17 - 19 Haziran 2022, cilt.1, sa.1, ss.687-688
Nüfus artışı, kentleşme, obezite ve fiziksel hareketsizlik gibi etkenlerin artması nedeniyle
diyabetli insan sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Yapılan araştırmalar diyabette kilit rol
oynayan α- amilaz ve α- glukozidazın bitki polifenolleri tarafından inhibe edilebileceğini
göstermiştir. Nar diğer pek çok meyve ile kıyaslandığında toplam polifenol içeriği yüksektir.
Son yıllarda gıda endüstrisi yan ürünlerinin (kabuk, çekirdek vs.) meyveye oranla daha
yüksek biyoaktif bileşik içeriği yapılan çalışmalarla kanıtlanmış ve gıda endüstrisinin ilgisi
artık ürünlere yönelmiştir. Nar kabuğu, tüm meyvenin yaklaşık %40'ını oluşturmaktadır ve
ellagitaninler, punikalagin ve punikalin gibi ellagik asit türevleri bakımından zengindir.
Ayrıca bazı ellagik asit türevleri (ellagik asit hekzosit, -pentozit, vb.) daha az miktarlarda da
olsa mevcuttur. Bununla birlikte, biyoaktif bileşiklerin konsantrasyonları meyve cinsi, çevre
koşulları, meyve olgunluk durumu, depolama ve hasat sonrası işlemlerden dolayı geniş ölçüde
değişmektedir ve bu da meyve kalitesini ve sağlığa yararlı bileşikleri etkileyebilmektedir. Bu
nedenle çalışmamızda Hicaz, Wonderful ve Deve dişi olmak üzere üç çeşit nar kabuğu
kullanılmış ve elde edilen sonuçlar kıyaslanmıştır. Nar kabuğu taneden ayrılıp 40 °C’ de
etüvde kurutularak öğütülmüş, ardından su ile klasik ekstraksiyon yapılarak toplam fenolik,
bağlı fenolik, DPPH, toplam flavonoid, hidrolize edilebilen tanen, kondense tanen, αglukozidaz, α- amilaz ve lipaz inhibisyon analizi yapılmış, HPLC-DAD ile fenolik bileşikler
tespit edilmiştir. Hicaz, Wonderful ve Deve dişi kabuk ekstraktlarının sırasıyla toplam fenolik
madde içeriği 110.81±3.13 111.76±0.50, 140.97±5.94 mg GAE eşdeğeri/g, bağlı fenolik
38.35±0.17, 36.60±0.05, 38.03±1.19 mg GAE eşdeğeri/g, antioksidan aktivitesi 301.74±1.73,
276.60±0.87, 450.27±5.02 mg TEAC/g, toplam flavonoid miktarı 10.69±0.633, 0.36±0.453,
15.17±0.272 mg KE/ g, kondense tanen miktarı 0.78±0.069, 1.02±0.013, 0.87±0.019 mg
EKE/g ve toplam hidroliz edilebilen tanen miktarı 231.43±6.769, 254.17±8.462,
416.91±8.462mg TAE/g dir. Nar kabuğu ekstraktları α-glukozidaz enzimini inhibe ederken,
α- amilaz ve lipaz enzimi üzerinde inhibisyon etkisi gözlenmemiştir. Elde edilen bulgular
mevcut literatür ile uyumlu olup araştırma sonucunda meyvenin yanı sıra artık
materyallerinde biyoaktif bileşiklerce zengin olduğu ve nar kabuğu ekstraktlarının
antidiyabetik özelliklere işaret eden α-glukozidaz enzimini inhibe edici özelliklere sahip
olduğu görülmüştür.