Aktepe Arkhistrategos Mikhail Kilisesi

Creative Commons License

Güneri D.

Anasay, sa.20, ss.153-191, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2022
  • Doi Numarası: 10.33404/anasay.1099053
  • Dergi Adı: Anasay
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Index Islamicus, MLA - Modern Language Association Database, Directory of Open Access Journals
  • Sayfa Sayıları: ss.153-191
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

ÖZ

Kilise Kapadokya Bölgesi’nde Nevşehir’in 15,4 km kuzeydoğusunda, Avanos’un 3.5 km güneydoğusunda yer alan Aktepe’de, vadinin doğusunda vadi tabanından yaklaşık 50 m. yukarıda yer almaktadır. Kilise’nin bittiği yerden itibaren Dervent Vadisi başlamaktadır.

Kilise tek nefli ve tek apsislidir. Vadide bu yapıyı önemli kılan etken; yapının planı, duvar resimlerinin ikonografisi ve üslupsal özellikleri ile her ne kadar bazı kiliselerle benzerlik gösterse de bazı ikonografik özellikleriyle onlardan ayrılmasıdır. Kilisede Mikhail’in yeri ve unvanının yazılması, giriş tonozunda yer alan resimlerdeki figürlerin özellikle yüz ve ellerinin yarım kalışı, apsiste yer alan Teophany sahnesi bunlardan bir kaçıdır. Giriş tonozunda bulunan eskiz çizimleri Bizans resim sanatı için önemli ayrıntılar içermektedir. Kilise duvar resimleri bakımından Bizans Sanatı içerisinde özgün bir yere sahiptir ve yerleşimdeki erken döneme ait yaşamı gösteren önemli kanıtlar sunmaktadır.

Bu çalışmada hakkında monografik bir yayın bulunmayan yapı bütünüyle ele alınmıştır. Arkhistrategos Mikhail Kilisesi olarak isimlendirilen yapının mimari özelliklerinin tanıtılarak belgelenmesi, mevcut durumunun belgelenerek bilim dünyasına tanıtılması amaçlanmıştır. Yapı, mimari ve resimsel özelliklerinden yola çıkılarak tarihlendirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Bizans, Kapadokya, Aktepe, Tek Nefli Kilise, Duvar Resmi