Akademik Veri Yönetim Sistemi
5th INTERNATIONAL CONGRESS OF MULTIDISCIPLINARY STUDIES IN MEDICAL SCIENCES, Ankara, Türkiye, 23 - 25 Eylül 2022, ss.12-13
Bu araştırma sigara içen bireylerde nikotin bağımlılığı, psikolojik sağlamlık ve öz kontrol arasındaki ilişkiyi
belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Google forms üzerinden online
olarak çalışmaya katılmayı kabul eden bireyler oluşturmuştur. Çalışmaya 18 yaş ve üzeri, Türkçe bilen,
okuyup yazabilen, tanılanmış bir ruhsal bozukluğu olmayan, bilgilendirilmiş gönüllü olur formunu (BGOF)
onaylayan 112’i erkek ve 110’i kadın toplamda 222 sigara içen birey araştırmanın örneklemini oluşturmuştur.
Çalışmanın verileri 30 Haziran– 30 Ağustos 2022 tarihleri arasında online olarak toplanmıştır. Veriler
araştırmacı tarafından; kişisel bilgi formu, Fagerström Nikotin Bağımlılığı Ölçeği (FNBÖ), Kısa Psikolojik
Sağlamlık Ölçeği (KPSÖ), Kısa Öz Kontrol Ölçeği (KÖKÖ) kullanılarak elde edilmiştir. Çalışma için etik
kurul onayı ve çalışma kapsamına alınan bireylerin bilgilendirilmiş olurları alınmıştır. Araştırma verilerinin
analizlerinde SPSS 25.0 paket programı kullanılmıştır. FNBÖ puan ortalaması 4.06 ± 2.76, KPSÖ puan
ortalaması 19.53 ± 5.34, KÖKÖ puan ortalaması 39.77 ± 4.98 olarak belirlenmiştir. FNBÖ puan ortalaması ile
meslek, aile içinde sigara içen varlığı, sigarayı bırakırken yardım alma durumu ve yardım alma şekli arasında
istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar elde edilmiştir (p<0.05). KPSÖ puan ortalaması ile medeni durum,
meslek, gelir durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılıklar elde edilmiştir (p<0.05). KÖKÖ puan
ortalaması ile medeni durum, çocuğa sahip olma durumu, meslek arasında istatistiksel olarak anlamlı
farklılıklar elde edilmiştir (p<0.05). FNBÖ ile KPSÖ puan ortalamaları arasında çok zayıf düzeyde (r=-0.147;
p<0.05), KPSÖ ile KÖKÖ puan ortalamaları arasında zayıf düzeyde (r=0.397; p<0.05) istatistiksel olarak
anlamlı ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır. Bireylerin KÖKÖ puanlarının %15’lik kısmı KPSÖ ile
açıklanmaktadır.
Çalışma kapsamındaki bireylerin nikotin bağımlılığı, psikolojik sağlamlık ve öz kontrol düzeylerinin orta
düzeyde olduğu, nikotin bağımlılığı arttıkça psikolojik sağlamlığın azaldığı tespit edilmiştir. Ayrıca öz kontrol
üzerinde psikolojik sağlamlığın etkisi olduğu saptanmıştır. Sigara içen bireylerde psikolojik sağlamlığı
geliştirmeye, bağımlılıklarını azaltmaya yönelik girişimler yapılması önerilmektedir.
Anahtar kelimeler: Sigara Kullanımı, Nikotin Bağımlılığı, Psikolojik Sağlamlık, Öz Kontrol