European Journal of Science and Technology, cilt.2019, sa.16, ss.310-324, 2019 (Hakemli Dergi)
Günümüz teknolojilerinin temelini enerji ve enerji kaynakları oluşturmaktadır. Gelişmiş dünya ülkeleri, enerji kaynaklarına sahip
olmak ve enerji teknolojilerini geliştirmek için yarış halindedir. Ayrıca enerjinin verimli kullanılmasını sağlamak bu ülkelere çevresel
ve ekonomik olarak avantaj sağlamaktadır. Enerjinin üretimi ve tüketimi esnasında, kaynakların bir kısmı atık ısı olarak alıcı ortama
bırakılmaktadır. Endüstride birçok atık ısı kaynağı bulunmaktadır. Atık ısı kaynaklarının sahip olduğu enerjiyi işe dönüştürmek için
araştırma geliştirme faliyetleri artarak devam etmektedir. Atık ısı kaynaklarından biri fotovoltaik modüllerin yüzeylerinde biriken ısı
enerjisidir. Fotovoltaik modüllerde biriken ısı enerjisi modüllerin verimlerini düşürmektedir. Ayrıca yüksek sıcaklık fotovoltaik
modüllerin verimli çalışma sürelerini azaltmaktadır. Bu çalışmada fotovoltaik modüllerin yüzeyinde biriken ısı enerjisi faz değiştiren
madde kullanılarak çekilmiştir. Fotovoltaik modüllerden çekilen ısı enerjisi termoelektrik jenaratörün çalıştırılmasında kullanılmıştır.
Fotovoltaik modüllerin yüzey sıcaklığı deneyler esnasında maksimum 90ᵒC’ye ulaşmaktadır. Fotovoltaik modüllere uygulanan ısı
borusu ve faz değiştiren madde ile modül yüzeyi 30ᵒC sıcaklığa kadar soğutulabilmektedir. Sonuç olarak fotovoltaik modülün
sıcaklığı sabit tutulmakta ve bu nedenle modül verimleri artmaktadır. Termoelektrik modülün yüzey sıcaklıklarına bağlı olarak
termoelektrik jeneratörlerde elektrik üretimi yapılmaktadır. Yüzeyler arasında sıcaklık farkı arttıkça ölçülen gerilim değerleri artış
göstermektedir. Termoelektrik modül yüzey sıcaklığı 80ᵒC ulaştığında 7.80V elektrik enerjisi üretilmektedir. Termoelektrik
jeneratörden üretilen güç sıcaklık farkına bağlı olarak 5W olarak belirlenmiştir. Termoelektrik jenaratörün yüzeylerinden biri atık ısı
ile ısıtılırken, diğer yüzeyi tabii ve cebri olarak havayla soğutulmaktadır. Cebri olarak soğutulan termoelektrik jeneratörün yüzeyleri
arasında 51ᵒC sıcaklık farkı oluşrurken, doğal olarak soğutulan termoelektrik jeneratörün yüzeyleri arasında 26ᵒC sıcaklık farkı
oluşmaktadır. Atık ısı kaynaklı termoelektrik jeneratör kullanılarak, elektrik enerjisi üretilmektedir. Sistem hibrit olarak çalıştığı için
toplam verim artmaktadır.