ENERJİ ve GIDA FİYATLARININ DÜNYA ENFLASYONU ÜZERİNE ASİMETRİK ETKİSİ: DOĞRUSAL OLMAYAN YAKLAŞIMDAN YENİ KANITLAR


Creative Commons License

Koçbulut Ö., Altıntaş H.

Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Uluslararası Araştırmalar XXI, Mustafa Kısa, Editör, Eğitim Kitabevi, Konya, ss.138-163, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Eğitim Kitabevi
  • Basıldığı Şehir: Konya
  • Sayfa Sayıları: ss.138-163
  • Editörler: Mustafa Kısa, Editör
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Petrol ve gıda fiyatları gibi değişkenlerin asimetrik özellik gösterebileceği, değişkenlerdeki pozitif ve negatif değişmelerin farklı etki ve büyüklüklere sahip olacağı literatürde açıkça görülmektedir. Bu durum göz önünde bulundurularak uzun dönem pozitif ve negatif petrol fiyatı şoklarının Dünya enflasyonu üzerine tahmin edildiği modelde etki katsayıları sırasıyla, 0.576 ve 0.417’dir. Bu sonuçlar, uzun dönemde pozitif petrol fiyatlarındaki %1 artışın dünya enflasyonunu sırasıyla, %0.576 artırdığını, negatif petrol fiyatlarındaki %1 artışın ise dünya enflasyonunu %0.417 azalttığını göstermektedir. Benzer şekilde, uzun dönemli pozitif ve negatif gıda fiyat şoklarının dünya enflasyonu üzerindeki etkisi aynı modelde tahmin edilerek sırasıyla 0.414 ve 0.877 olarak iki katsayı bulunmuştur. Bu sonuçlar, pozitif gıda fiyatlarındaki %1 artışın dünya enflasyonunu %0.414 artırdığını, negatif gıda fiyatlarındaki %1 artışın ise dünya enflasyonunu %0.877 azalttığını göstermektedir. Ayrıca modelde Wald testi istatistiklerinin anlamlı olması, hem uzun hem de kısa dönemde petrol ve gıda fiyatlarının dünya enflasyonu üzerinde önemli bir asimetrik geçiş etkisine sahip olabileceğini ifade etmektedir.