Japonya, yabancılar tarafından en eski zamanlardan günümüze kadar her konuda ilgi duyulan bir ülke olmuş ve Japoncaya ve Japon kültürüne olan ilgi hiç bitmemiştir. En yakınındaki Çinli ve Koreliler de en uzaktaki Avrupalılar da Japonya’ya ilgi duymuş ve Japonca öğrenerek bu ilgilerini göstermişlerdir. Konumu itibariyle Japonya’ya en yakın olan Çin ve Kore, en eski tarihlerden beri Japonya ile etkileşim halinde olan iki ülkedir. Bu etkileşim yüzyıllar boyunca ekonomik, sosyal ve siyasal ilişkiler içinde günümüze kadar devam etmiştir. Dil, en önemli iletişim aracı olarak bu ilişkilerin kurulmasında rol alan araç olmuştur. Çinli ve Korelilerin bir şekilde Japonca öğrenmeleri ve konuşmaları ya da Japonların Çince ve Korece öğrenmeleri iletişimin gereği olmuştur. Burada ele alacağımız konu, Japonca öğrenen Çinli ve Korelilerin yazdıkları materyallerin tanıtımını yapmaktır. Japon tarihi ve Japon dili eğitimiyle ilgili Japonların yazdığı çok sayıda eser mevcuttur ve bunların hepsi Japonya’da basılmıştır. Ancak çeşitli nedenlerle Japonca öğrenen Çinli ve Koreliler yazdıkları materyalleri kendi ülkelerinde yayınlamışlardır. Bu eserler kendi ülkesinde ilk kez basılması noktasında önemli bir ortak özellik taşımaktadır. Bununla birlikte her eserin yazıldığı dönem içinde kendine has bir özelliği bulunmakta ve Japon dili eğitimine katkı sağlamaktadır. Çalışmamız sonucunda ele alınan ders kitaplarının, özellikle yazıldığı döneme ait Japoncanın sesletimi konusunda bilgi verdiği için sesbilim; sözcük yapısı ve cümle bilgisi konusunda bilgi verdiği için sözdizimi; sözcük ve deyimlerin anlam ve kullanımlarıyla ilgili bilgi verdiği için anlambilim, kullanımbilim ve kökenbilim araştırmalarına kaynaklık ettiği anlaşılmıştır. Ayrıca Japonca, bu kitaplarda Çince ve Korece ile karşılaştırıldığı için karşılaştırmalı dilbilim araştırmalarına katkı sağladığı ve Japoncanın bu dillerin yazı sistemine aktarılmasıyla çeviri yazı sisteminin temelinin atılmasında öncü olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Çinli- Korelilerin Japonca ders kitapları, Iroha, Japon dili eğitimi, 15-18. yüzyıl

Japan has been a country of interest by foreigners from the ancient times to the present day, and interest in Japanese and Japanese culture has never ceased. Both Chinese and Koreans, who are near and Europeans who are far were interested in Japan and showed this interest by learning Japanese. China and Korea, which are closest to Japan in terms of their location, are the two countries that have interacted with Japan since the ancient times. This interaction has continued for centuries in economic, social and political relations. Language, as the most important communication tool, has been the tool that plays a role in the establishment of these relationships. It has been a necessity of communication for Chinese and Koreans to learn and speak Japanese in some way or for Japanese to learn Chinese and Korean. The subject we will discuss here is to introduce the materials written by Chinese and Koreans learning Japanese. There are many works written by the Japanese on Japanese history and teaching Japanese language, all of which have been published in Japan. However, Chinese and Koreans learning Japanese published the materials they wrote in their own countries for various reasons. These works have an important common feature in terms of being published for the first time in their own country. However, each work has a unique feature in the period in which it was written and contributes to Japanese language education. As a result of our study, it is understood that it is a source for semantics, usage studies and etiology studies since it gives information about the meaning and usage of words and phrases -phonology as it gives information about the pronunciation of the textbooks, especially of the period in which it was written, in Japanese; syntax as it gives information about word structure and sentence information. In addition, since Japanese was compared with Chinese and Korean in those books, it has been understood that they contribute to comparative linguistics research and that Japanese is a pioneer in laying the foundation of the translative writing system by transferring these languages to the writing system.

Keywords: Chinese -Korean’s Japanese textbooks, Iroha, Japanese language education, 15th-18th centuries