“Alan”ı Savunmak: “5 Ekim 2020 Ekşi Sözlük Boykotu”nun Bourdieu’nün Alan Teorisi Bağlamında İncelenmesi


AKGÜL M.

TURKIYE ILETISIM ARASTIRMALARI DERGISI-TURKISH REVIEW OF COMMUNICATION STUDIES, sa.44, ss.109-126, 2023 (ESCI) identifier identifier

Özet

Bu araştırma Pierre Bourdieu’nün anahtar kavramlarından biri olan “alan” kavramından yararlanarak Ekşi Sözlük’teki mücadele pratiklerini açıklamayı amaçlamaktadır. Toplumda kümülatif birçok sermaye türünden söz eden Bourdieu, farklı sermaye türleri olduğu gibi bu sermaye türlerinin getirisi olan çok sayıda da alan olduğunu ilave etmektedir. Sermaye birikimi yapma yeteneğine sahip her alan, uğruna mücadele edilmesi gereken yerdir. Sermayenin toplandığı her alanda olduğu gibi, Ekşi Sözlük’te de aktörler arasında mücadele sürüp gitmektedir. Alandaki mücadeleyi açıklamak için yapılan araştırmaya, bir sözlük yöneticisinin yakınını teamüllere aykırı bir şekilde yazar yapması konu edilmiştir. Araştırmada sözlük yazarlarının “5 Ekim 2020 Ekşi Sözlük Boykotu” başlığı altında uygulamayı protesto ederken başvurduğu mücadele argümanlarını ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu bağlamda boykota katılan 18 yazarla yapılandırılmış derinlemesine görüşme yapılmış ve toplanan veriler tema analizi yöntemi ile yorumlanmıştır. Elde edilen verilerden yola çıkarak kültürel sermaye alt alanı olan sözlük ortamında entelektüel birikim, sözlük habitatına uyum sağlama becerisi, temel hak ve özgürlüklere saygı gibi kavramlara savunma stratejilerinde sıkça başvurulduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sözlük ortamında ulaşılan bir diğer sonuç ise sürdürülen temel stratejinin daha çok koruma stratejisi olduğudur.