Türkiye Cyperus (Cyperaceae) Cinsinin revizyonu


Şapcı H., VURAL C.

23. Ulusal Biyoloji Kongresi, Gaziantep, Türkiye, 5 - 09 Eylül 2016, ss.94

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Gaziantep
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.94
  • Erciyes Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Cyperaceae familyasının ikinci büyük cinsi olan Cyperus cinsi Türkiye florasında Davis ve Oteng-Yeboah (1985) tarafından yazılan Cyperus cinsi 11 tür içermektedir. On birinci ciltte Byfield (2000) tarafından cinse yapılan iki takson ilavesi ile ülkemizdeki Cyperus cinsine ait taksonların sayısı 13’e yükselmiştir. Yeryüzünde yaklaşık 600 türe ile temsil edilen Cyperus cinsinin dünyada oldukça geniş bir yayılışı olup, özellikle tropikal alanlarda baskın türler içermektedir. Ülkemizde, çalışmamız kapsamında bulunan taksonlara Türkiye Florası yazıldığından buyana 11. ciltte eklenen, iki tür ilavesi sayılmazsa; hiçbir taksonomik katkı yapılmamıştır. Bu nedenle, bu çalışma ile Türkiye Cyperus cinsi ile ilgili taksonomik birikimlere katkı sağlanması amaçlanmıştır. 2013-2016 yıllarında yapılan arazi çalışmalarında örnekler toplanmıştır. Morfolojik incelemelerde türün sahip olduğu morfolojik karakterler toplanan örnekler ile değerlendirilerek tespit edilmiştir. Polen preparatları Woodehouse yöntemine uygun olarak fuksinli gliserin-jelatin karışımı ile hazırlanmıştır. Tohum incelemelerinde stereo ışık mikroskobu ve taramalı elektron mikroskobu (SEM) kullanılmıştır. Her bir özellik için 30–50 ölçüm yapıldı ve bu ölçümlerin ortalamaları hesaplanmıştır. Genomik DNA izolasyonu için bitki DNA izolasyon kiti kullanılmıştır. Elde edilen örneklere ait genomik DNA'lar çalışılacak bölgeler için kaynak olarak kullanılmıştır. Moleküler analizler için iki gen bölgesi üzerine çalışmalar yapılmıştır. ITS bölgeleri ITS1 ve ITS4 primerleri kullanılarak, trnL-trnF bölgesi ise trnL-e, trnL-f, trnL-d ve trnL-c primerleri kullanılarak PCR ile çoğaltılmıştır. DNA dizi analizinden elde edilen veriler, Gen Bankasında yer alan Cyperus cinsine ait taksonlar ve dış grup ile birlikte değerlendirilerek, Cyperus cinsi taksonun filogenetik analizleri yapılmıştır.
Bu çalışma ile Cyperus cinsi, morfolojik, palinolojik, tohum ve moleküler çalışmalardan elde edilen bilgiler neticesinde eksikler giderilerek, taksonomik olarak yeniden düzenlenmiştir. Çalışmamız sonucunda, Türkiye’de doğal yayılış gösteren Cyperus cinsine ait takson sayısı 18 olarak güncellenmiştir.