6th Internatıonal Symposıum of Educatıon and Values, Antalya, Türkiye, 27 - 30 Ekim 2022, ss.1-2
Sosyal bilgiler bireyin toplumsal varoluşunu
gerçekleştirmek amacıyla disiplinlerarası içeriklerden yararlanan bir toplu
öğretim dersidir. Sosyal bilgiler dersinin sahip olduğu geniş içerik nedeniyle
öğretiminde farklı okul dışı ortamlardan sıklıkla yararlanılabilmektedir. Bu
okul dışı ortamlardan birisi de bilim merkezleridir. Bilim merkezleri toplumun
her yaştan kesimine bilimi sevdirmek, bilimsel farkındalık kazandırmak, yaparak
ve yaşayarak öğrenmelerini hedefleyen informal öğrenme mekânlarındandır. Bilim
merkezleri daha çok temel bilimlerle özdeşleştirilmiş olsa da sosyal bilimlerde
de bu mekânlardan yararlanılabilmektedir. Sosyal bilimlerin ortaokul düzeyinde
kazandırılmaya çalışıldığı önemli derslerden biri de sosyal bilgilerdir. Sosyal
Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nın yedi öğrenme alanından biri ise Bilim,
Teknoloji ve Toplumdur. Bu öğrenme alanında öğrencilere bilim, bilimsel düşünce,
etik gibi kavramların yanı sıra araştırma, yenilikçi ve eleştirel düşünme gibi becerilerin
de kazandırılması amaçlanmaktadır. Buna ek olarak öğrencilerin teknoloji ile
günlük yaşam arasındaki bağlantıyı fark etmelerini sağlamak ve teknoloji
okuryazarı bireyler olmalarını desteklemektir. İlgili öğrenme alanının
öğretiminde kullanılabilecek başlıca okul dışı ortamlardan biri olan bilim
merkezleriyle ilgili kazanımlar ve beceriler öğrencilere etkili şekilde
verilebilir. Bu kapsamda araştırmanın amacı sosyal bilgiler dersi bilim
teknoloji ve toplum öğrenme alanının bazı kazanımlarının öğretiminde bilim
merkezlerinden yararlanarak derse ilişkin öğrenci deneyimlerini ortaya koymaktır.
Nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilimin kullanıldığı araştırmada veriler
görüşme, öğrenci günlükleri ile araştırmacı ve öğretmen gözlem notlarından elde
edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 12 altıncı sınıf öğrencisi
oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında iki farklı günde altı ders saati Kayseri
Bilim Merkezi’nde etkinlik temelli öğretim uygulamaları gerçekleştirilmiştir.
Araştırmanın verileri nitel veri analiz tekniklerinden betimsel analizle
çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretiminde bilim
merkezlerinin kullanılmasının öğrenciler açısından konunun daha kalıcı olmasını
sağladığını, bilim merkezinde yapılan derslerin daha eğlenceli gerçekleştiğini,
öğrencilerin yaparak ve yaşayarak öğrenmekten daha fazla keyif aldıklarını
ortaya koymuştur. Bu çalışma TÜBİTAK Bilim İnsanı Destekleme
Daire Başkanlığı tarafından 2209-A Üniversite Öğrencileri Araştırma Projeleri Destekleme
Programı kapsamında 1919B012006327
başvuru
numarasıyla desteklenmiştir.