Akademik Veri Yönetim Sistemi
Jeodezi ve Jeoinformasyon Dergisi, cilt.12, sa.2, ss.130-150, 2025 (Hakemli Dergi)
Farklı kullanım amaçları doğrultusunda kurulan jeodezik ağların, öngörülen işlevlerini yüksek doğrulukla yerine getirmesi gerekmektedir. Ağın duyarlılık seviyesi, kalitesini belirleyen temel göstergelerden biridir. Ancak, bu ölçütler yalnızca geçerli bir dengeleme modeli kullanılarak yapılan hesaplamalar sonucunda güvenilir ve anlamlı hale gelir. Bu bağlamda, bu çalışmanın temel amacı, duyarlılık analizinin jeodezik ağlardaki minimum tespit edilebilir yer değiştirmeler üzerindeki etkisini değerlendirmektir. Bu doğrultuda, datum kısıtlarının yer değiştirme büyüklükleri üzerindeki etkisini belirlemek için bir analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, kenar-doğrultu, yalnızca doğrultu ve yalnızca kenar ölçülerinden oluşan üç farklı ağ türü, farklı alet duyarlılık seviyeleri altında 13 noktalı bir jeodezik ağ içerisinde incelenmiştir. Bu etkileri araştırmak amacıyla bir yatay kontrol ağı kullanılmıştır. Sonuçlar, datum tanımlamasına katkıda bulunan referans noktalarına en uzak olan noktanın en büyük tespit edilebilir yer değiştirme büyüklüğüne sahip olduğunu, buna karşılık referans noktalarına en yakın noktanın en düşük yer değiştirme büyüklüğünü gösterdiğini ortaya koymaktadır. Ayrıca, jeodezik izleme ağlarında referans noktalarının sayısındaki artışın, yer değiştirme büyüklüğünü azalttığı ve ağın küçük yer değiştirmeleri tespit etme duyarlılığını artırdığı belirlenmiştir.